سیاست بی طرفی ایران در دوران معاصر

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: دومین همایش ملی آموزش تاریخ
  • کد COI اختصاصی: NCHE02_044
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 995
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدرضا دهشیری

دانشیار علوم سیاسی، دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه، تهران، ایران

حامد حکمت آرا

کارشناس ارشد مطالعات منطقه ای، دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه، تهران، ایران،

چکیده

ایران به دلیل توجه قدرتهای بزرگ جهانی و منطقه ای به موقعیت خاص ژئوپلیتیکی آن و به عنوان نقطه تلاقی سه منطقه مهم و استراتژیک خاورمیانه، آسیای مرکزی و قفقاز و شبه قاره هند، همواره سعی در اتخاذ سیاستهای متوازن داشته است که از آن جمله میتوان به سیاست بی طرفی این کشور اشاره کرد. بررسی تاریخچه سیاست بیطرفی در تاریخ رواب خارجی ایران بیانگر آن است که در جریان برخی از بحرانهای بزرگ منطقه ای و جهانی، ایران به دلیل ویژگی های ژئوپلیتیکی خاص خود، عملا در اتخاذ سیاست بی طرفی منفی و مطلق ناکام بوده است که به عنوان مثال میتوان به جنگ جهانی اول اشاره کرد که در نتیجه آن، بیطرفی این کشور از سوی قدرتهای بزرگ جهانی نقض شد. ایران در جنگ جهانی دوم هم خواستار به کارگیری سیاست بی طرفی منفی بود؛ ولی به ناچار در جریان این جنگ از سیاست بی طرفی خیرخواهانه و تحول پذیر استفاده کرد که این بار نیز از سوی متفقین نادیده انگاشته شد. با وجود این، در جریان جنگ خلیج فارس و بحران اوکراین، سیاست بی طرفی مثبت و فعال ایران با توفیقاتی همراه بوده است. لذا مقاله حاضر درصدد پاسخگویی به این پرسش است که چرا سیاست بی طرفی منفی و مطلق اعلامی ایران در جریان دو جنگ جهانی از سوی قدرتهای بزرگ نقض شد، لیکن سیاست بیطرفی مثبت و فعال این کشور در جریان بحرانهای خلیج فارس و اوکراین قرین توفیق بوده است؟

کلیدواژه ها

بحران کریمه، جنگ خلیج فارس، جنگهای جهانی، سیاست بیطرفی، سیاست خارجی ایران.

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.