اثر تیپهای گیاهی بر لایه بندی ماده آلی و سرعت معدنی شدن کربن خاک در غرب مازندران

با هدف مقایسه تیپ های پوشش گیاهی از نظر لایهبندی ماده آلی و سرعت معدنیشدن کربن خاک تحقیق حاضر مورد توجه قرار گرفت. در پژوهش حاضر، مشخصه های مختلف خاک در رویشگاه جنگلی (تقریبا دست نخورده ) باغالبیت Zelkova carpinifolia، پوشش مرتعی با غالبیت Festuca ovina و تک درختانی از Zelkova carpinifolia و Ulmus minor، پوشش مرتعی با غالبیت Dactylis glomerata و Thymus transcaspicus و پوشش مرتعی باغالبیت Stachys byzantina، در منطقه کوهستانی زانوس بخش کجور استان مازندران، مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور نمونه برداری خاک (از دو عمق ۱۰-۰ و ۱۰-۲۰ سانتیمتری) از چهار تیپ پوشش گیاهی در سه فصل بهار، تابستان و پاییز برداشت شد. نتایج نشان داد که میزان ماده آلی عمق های اول و دوم و همچنین نسبت ماده آلی (عمق اول به عمق دوم خاک) معنیدار نبوده است، در حالی سرعت معدنی شدن کربن تفاوتهای آماری معنی داری را نشان داد. با توجه به نتایج بدست آمده سرعت معدنی شدن کربن خاک در پوشش اراضی Zelkova بیشتر از پوشش اراضی Festuca میباشد و همچنین در پوشش اراضی Festuca بیشتر از پوششهای اراضی های Dactylis و Stachys است. همچنین، نتایج حاکی از آنست که سرعت معدنی شدن کربن خاک به ترتیب در فصول تابستان، بهار و پاییز بیشترین مقدار بوده است. یافته های این تحقیق بیانگر نقش مثبت و کلیدی پوششهای چوبی در حفظ و تقویت اجزای ماده آلی و کربن خاک در اکوسیستمهای کوهستانی شمال ایران میباشد.

کلیدواژه ها:

جنگل ، مرتع ، تغییر پوشش اراضی ، خاک ، پویایی فصلی.