تاثیر انوای فرهنگ سازمانی و توانایی های فنآوری دانش بر یادگیری سازمانی

مقدمه و هدف: امروزه محیط سازمان ها به شدت در حال تغییر است، تغییرات سریع و نامحسوس در عرصه های مختلف علم و فن-آوری به طور فزایندهای فرآیندهای جامعه بشری را تحت تاثیر قرار داده است، به طوری که سازمان های سنتی دیگر قادر بههماهنگی با این تغییرات نیستند و تنها سازمانی شانس بقاء دارد که بتواند خود را پیوسته با تغییرات محیط وفق دهد. برای اولینبار، یادگیری سازمانی به عنوان یک واکنش سریع به این تغییرات محیطی از دهه ۱۹۸۰ ظهور کرد. یادگیری سازمانی یک استراتژیموثر برای بهبود و حفظ عملکرد پایدار، پیشرفت ها و برتری رقابتی سازمان ها است. سرمایه گذاری در زمینه های خاصی مانندفرهنگ سازمانی می تواند یادگیری سازمانی را بهبود ببخشد. فرهنگ سازمانی الگویی از پنداشته ای اساسی یک سازمان را معرفیمی کند که در طول زمان به وسیله یک گروه برای مواجهه با مشکلات، سازگاری با محیط خارجی و ایجاد هماهنگی و یکپارچگیسازمانی ایجاد شده و توسعه یافته است و از قابلیت اطمینان بسیار بالایی برخوردار می باشد؛ چهار نوی فرهنگ سازمانی با عناوینفرهنگ سازمانی قبیله ای، سلسله مراتبی، توسعه گرا و نتیجه گرا وجود دارد. در این تحقیق دو نوی فرهنگ سازمانی قبیله ای وسلسله مراتبی که بیشتر مبتنی بر داخل سازمان هستند، بررسی شده است. از طرفی دانش سازمانی و توانایی های فنآوری براییادگیری سازمانی بسیار مهم است. از آنجا که بیشتر دانش موجود در سازمان ها ذهنی و حاصل تجربیات ارزشمند و منحصربه فردکارکنان است، ضروری است چنین دانشی مستندسازی شود و در اختیار کارکنان سازمان قرار گیرد. از این رو وظیفه اصلی مدیریتدانش، اجرای فرآیندهای تبدیل دانش است تا دانش فنی از ذهن کارکنان مجرب بیرون کشیده شود و کارکنان سازمان در عمل آنرا به کار بگیرند. چندین عامل به عنوان توانمندساز مدیریت دانش معرفی شده اند که فنآوری یقینا، یکی از آنهاست. فنآوریاطلاعات نقش مهمی در مدیریت دانش بازی میکند زیرا برای مدیریت اطلاعات ضروری است. فنآوری اطلاعات نقشی تعدیلکننده در افزایش فرایندهای یادگیری سازمانی دارد. سیستم های مدیریت دانش به عنوان سیستم های مبتنی بر فنآوری اطلاعاتتعریف کردند که برای بهبود و پشتیبانی از عملکرد نظارتی مانند ایجاد، ذخیره سازی و بازیابی ، انتقال و استفاده از دانش ساختهشده اند. مطالعات کمی ارتباط فرهنگ سازمانی و یادگیری سازمانی را به صورت تجربی بررسی کرده اند. هدف این مطالعه توسعهچارچوبی نظری از تاثیر فرهنگ های قبیله ای و سلسله مراتبی و توانایی های فنآوری دانش بر یادگیری سازمانی است.روش تحقیق: تحقیق حاضر، توصیفی- پیمایشی می باشد که از نظر هدف، کاربردی و از نظر اجرا، به صورت میدانی انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش را همه کارشناسان، کارمندان و مدیران اداره های ورزش و جوانان استان همدان در سال ۱۳۹۹تشکیل داده اند. جامعه آماری ۲۱۰ نفر کارکنان اداره ورزش و جوانان استان همدان بودند. از طریق نمونه گیری طبقه ای - تصادفیمتناسب با حجم، تعداد ۱۳۲ نفر از آنها بر اساس جدول کرجسی و مورگان به عنوان نمونه انتخاب شدند. در تحقیق حاضر به منظورجمع آوری اطلاعات از سه پرسشنامه استاندارد یادگیری سازمانی کوهتاماکی و همکاران (۲۰۱۲)، پرسشنامه فرهنگ قبیله ای وسلسله مراتبی لی و همکاران (۲۰۱۶) و پرسشنامه قابلیت های فنآوری دانش مائو و همکاران (۲۰۱۶) در مقیاس پنج ارزشی لیکرت استفاده شد. جهت تعیین روایی صوری پرسشنامه ها از ۱۰ نفر از متخصصان و صاحب نظران و اساتید مدیریت ورزشی دراین زمینه کمک گرفته شد، چنانکه ظاهر و محتوای سوالات از نظر اساتید به گونه ای بود که می توانند مفاهیم مورد نظر محقق رابسنجند. به منظور تعیین پایایی پرسشنامه ها نیز از آلفای کرونباخ استفاده شد. در این تحقیق جهت تجزیه و تحلیل داده ها ازآزمون کولموگروف اسمیرنوف به منظور تشخیص توزیع نرمال داده ها و مدل معادلات ساختاری و تحلیل مسیر با استفاده از نرمافزارهای SPSS۲۲ و PLS استفاده گردید.یافته ها: یافته ها نشان میدهد که فرهنگ سلسله مراتبی تاثیر منفی معناداری بر یادگیری سازمانی داشته است. با این حال،فرهنگ قبیله ای و توانایی های فنآوری دانش تاثیر مثبت قابل توجهی در پیش بینی رفتار یادگیری سازمانی داشته است.نتیجه گیری: در اداره های ورزش و جوانان، با ارتقای قابلیت های فنآوری های دانشی، ایجاد فرهنگ سازمانی مناسب به افزایش وبهبود یادگیری سازمانی در سازمان کمک کرده و اداره های ورزش و جوانان در جهت مبدل شدن به سازمانی یادگیرنده قدم برمی-دارند. در واقع روسای اداره های ورزش و جوانان می توانند با ایجاد سازمانی با محیط دوستانه و صمیمی و ارتقای فرهنگ سازمانیقبیله ای، کار گروهی و تعهد کارکنان را افزایش دهند. همچنین با ارتقای قابلیت های فنآوری دانشی موجب افزایش و بهبودیادگیری سازمانی کارکنان شوند.

کلیدواژه ها:

فرهنگ سازمانی ، قابلیت فنآوری دانش ، یادگیری سازمانی