صمدیت حق تعالی از بعد توحیدشناختی در نگاه عرفانی امام علی(ع)

در برخی از بیانات امیرمومنان حضرت علی (ع) به چگونگی وجودی خداوند، که در عرفان اسلامی از او با عنوان «حقیقت مطلق وجود» و «حق مطلق» یاد می شود و از هر گونه تقید و محدودیتی منزه است، اشاره شده است. از آنجا که کتب عرفانی از بحث جامع نقلی استدلالی برآمده از نطاق و فحوای بیانات ویژه حضرت در باب «توحید صمدی» حق تعالی خالی اند، پژوهش حاضر مسئله چگونگی وجودی حق تعالی از بعد توحیدشناختی در نگاه عرفانی امام علی(ع) را با رویکرد اسنادی و به روش توصیفی تحلیلی برمی رسد. با توجه به یافته های پژوهش، می توان گفت که حضرت حق که مبدا هستی است، دارای «وجودی صمدی» و حضوری مطلق است؛ به گونه ای که هیچ مکان و مکانتی و هیچ مرتبه ای از مراتب از حضور او تهی نیست و حقیقت وجودی او تمام هستی را فراگرفته است. خدا با همه اشیا و اشخاص «معیت قیومیه» دارد و قوام هستی به او است.