ریشه یابی پارهای از بنیان ها و دستاوردهای زبان شناسی در اصول فقه

زبان شناسی حقوقی یا قضایی شاخه ای از زبان شناسی کاربردی است که به کاربرد دانش زبانشناسی و روشهای آن در قانون، زبان حقوقی، بازجویی، فرایند محاکمات و رویهی قضایی می پردازد و حاصل پیوند دو حوزه ی زبان شناسی و حقوق است. این شاخه ی علمی میان رشته ای سابقه ی چندانی ندارد و تقریبا نو پدید به شمار می رود؛ با وجود این، برخی از فقها، در دانش اصول فقه، آگاهانه یا ناآگاهانه به جنبه هایی از زبان شناسی پرداخته اند و آن را در بررسی سطوح مختلف کلام و احکام به کار بسته اند. از آنجا که فقه به نوعی همان حقوق اسلامی است، میتوان گفت اعمال اصول زبانشناسی توسط فقها نیز همان زبانشناسی حقوقی در اسلام است. در این پژوهش ما به دنبال ارائه ی مدارک و شواهدی هستیم تا با کاربست روش تاریخی-تحلیلی نشان دهیم برخی نظرات علمای علم اصول و فقها در مبحث الفاظ، به نوعی با یافته های زبانشناسی نوین همسو هستند. با وجود این، دانش زبانشناسی، به ویژه در دوران مدرن، برخوردار از سطح بالایی از استقلال است و میتواند در پویایی فقه و اصول نقش آفرینی کند؛ چنانکه گروهی از اندیشمندان این دانش را از علوم پایه میدانند.

کلیدواژه ها:

اصول فقه ، زبانشناسی ، زبانشناسی حقوقی ، مبحث الفاظ.