بررسی و نقد نظریه انحطاط سید جواد طباطبائی

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: پژوهشنامه مطالعات راهبردی در علوم انسانی و اسلامی، دوره: 2، شماره: 20
  • کد COI اختصاصی: JR_HISS-2-20_010
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 312
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حبیب اله فدوی

دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی (ره). ایران

چکیده

مقوله ای به نام ایران به رغم تاریخ بلند و فرهنگ غنی و ریشه دار و ساختارهای سیاسی دراز آهنگ واندیشه های برآمده از این سنتهای فرهنگی و سیاسی کمتر به لحاظ نظری و مبتنی بر چهارچوب هایآکادمیک مورد توجه قرار گرفته است. اغلب آثار نگاشته شده در باره تاریخ ایران خصوصا دوره ماقبلمدرن (باستان و میانه) به نقل روایدادها پرداخته و تامل نظری محدودی در باره آنها صورت گرفته است.البته تامل در دوره جدید ایران به مراتب بیشتر از تاملات نظری در گذشته ایران است. در این میان، آثارآبراهامیان، کاتوزیان، وحدت، دوستدار، بروجردی، آجودانی، قیصری، میرسپاسی، و. . . هر کدام وجهیاز تاریخ ایران به ویژه از مشروطه به این سو را مورد توجه قرار داده اند. در این میان آثار ۴۵۰۰ صفحه ایجواد طباطبائی هم به لحاظ گستره تاریخی و هم به لحاظ دامنه مباحث مطروحه شایان توجه جدی تریاست. او بخصوص از روی کارآمدن صفویان که از آن به دوره میانه ایرانی یاد می کند را مورد بحث قرارداده و کم و بیش تا انقلاب اسلامی را در گستره تاملات نظری خود قرار می دهد. از سوی دیگر اغلبحوزه های سیاست، فرهنگ و ادبیات و تاریخ را مقوله به عنوان سه حوزه کلان ایرانشانسی مورد توجهخاص دارد. بدون تردید، ترسیم فضای فکری و دامنه مباحث او به عنوان متفکری روشمند حایز اهمیتآکادمیک است. بی شک او از مهم ترین متفکران و روشنفکران معاصر است که پروژه ی فکری خود راروشمند دنبال کرده و مواضع علمی خود را در قالب نظریه ایران و به نحو دقیق تر نظریه انحطاط ایرانتبیین می کند. او بحث زوال اندیشه سیاسی و امتناع تفکر در تاریخ ایران را علت العلل انحطاط ایرانمی داند. او بر آن است که تجدد و انحطاط دو مفهوم به هم پیوسته اند و در شرایط تصلب سنت و امتناعاندیشه، طرح یکی بدون دیگری امکان پذیر نیست. به رغم اهمیت اندیشه او اما دیدگاه های او موردانتقادات فراوانی نیز قرار گرفته است. نویسندگان این مقاله برآنند تا حداقل از چهار منظر مفهومی،شناختی، اخلاقی و سیاسی به نقد آرای او با روشی کیفی از نوع تحلیل مضمون بپردازند.

کلیدواژه ها

زوال اندیشه، ، تصلب سنت، نقد مفهومی، نقد شناختی، نقد اخلاقی، نظریه انحطاط

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.