پیشینهی تاریخی خلیج فارس

مقاله حاضر با هدف آشنایی با خلیج فارس و پیشینه تاریخی آن تهیه شده است . گرچه بررسی خلیج فارس و نقش آن کاری بسیار دشوار است، اما لازم است که هر ایرانی با خلیج فارس آشنا شده و به نق ش آن در حوادث تاریخی بیشتر آشنا شود .بررسی پیشینه ی تاریخی خلیج فارس از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا همواره این خلیج در طول تاریخ از جهات مختلف برای قوم و کشوری داری اهمیت بوده است . خلیج فارس در جنوب کشور ایران واقع شده و کشورهای عمان، عراق، عربستان سعودی ، کویت، امارات متحده عربی ، قطر و بحرین در کناره آن قرار دارند. اولین ب ار در کتیبه های میان دور ود از این دریا یاد شده است و پس از به قدرت رسیدن پارسها در ایران، نام دریای پارس بر آن اطلاق گردید . این دریا در رونق تمدن میان دورود نقش اساسی داشته و بعدها در دوره های هخامنشیان، سلوکیان و اشکانیان اهمیت خود را حفظ نمود. در دوره ساسانی خلیج فارس به اوج رونق خود در دورهی باستان رسید. پس از ظهور اسلام نیز خلیج فارس اهمیت خود را از دست نداد و موجب شکوفایی شهرها ی کناره این خلیج از جمله بغداد در دوره ی عباسیان گردید .بعد از تشکیل دولت آل بویه و تسلط بر بغداد، خلیج فارس در دست آنها قر ار گرفت و به ترتیب سلاجقه کرمان، ایلخانان این خلیج را در دست داشتند. اهمیت خلیج فارس زمانی آشکار شد که پرتغالی ها قدم به این دریا گذاشتند، زیرا آغازی برای ورود استعمارگران و رقابتهای استعماری گردید . شاه عباس اول صفوی با کمک انگلیسی ها، پرتغالیها را از خلیج فارس بیرون کرد و این آغازی برای ورود انگلسی ها و دیگر کشورها به خلیج فارس بود. در دورهی زندیه با امنیتی که در کشور حاصل شد ، خلیج فارس رونق دوباره خود را باز یافته و تجارت و بازرگانی در آن از سر گرفته شد .در دورهی قاجار و خصوصاً پس از کشف نفت، انگلیسی ها به اهمیت خلیج فارس بیشتر پی برده و توجه خود را به این منطقه بیشتر نمودند. از این زمان رقابت های استعماری شدت بیشتری گرفت . سرانجام با قدرت گرفتن دولت مرکزی در ایران انگلیس ها کم کم قدرت خود را در منطقه از دست دادند