بررسی تغییرات مینرالو ی رس تحت تاثیر ریزوسفر گیاه یونجه در خاک های نیمه خشک دشت ارومیه

هدف از این تحققیق، مطالعه کانی های رسی موجود در ریزوسفر گیاه یونجه و مقایسه آن با کانی های رسی توده خاکمجاور و تعیین تغییرات نوع و مقدار کانی های رسی در محیط ریزوسفر یونجه نسبت به خاک غیرریزوسفری بود. بدینمنظور، خاک ریزوسفری گیاه یونجه در ۴ پروفیل خاک (از ۴ نقطه مختلف ارومیه) جداسازی شد و پس از خالص سازیرس و تهیه اسلایدهای رس اشباع با منیزیم، منیزیم و گلیسرول، پتاسیم، و پتاسیم در دمای ۵۵۰ درجه سانتیگراد،کانی های رسی موجود در خاک ریزوسفری توسط دستگاه اشعه X مورد بررسی قرار گرفت. همچنین، کانی شناسی رس خاک شاهد هر منطقه تعیین گردید و با کانی های رسی خاک ریزوسفری مقایسه شد. طبق نتایج حاصله، ایلایت، کلرایت،کائولینایت و اسمکتایت کانی های رسی غالب در مناطق مورد مطالعه بودند و فراوانی نسبی کانی های رسی در هر ۴منطقه تقریبا مشابه بود. با این تفاوت که در مناطق چیچکلو و اسپوتا نسبت به دو منطقه دیگر اسمکتایت بیشتری (بهترتیب ۱ و ۱۰ درصد) وجود داشت. همچنین، بررسی دیفراکتوگرام های اشعه X نشان داد که در هر ۴ منطقه مورد مطالعه، در ریزوسفر گیاه یونجه مقداری کانی ورمی کولایت تولید شده است. همچنین در پروفیل های ۳ و ۴ (چیچکلو وباشلانبوشلو) مقداری کانی اسمکتایت نیز در محیط ریزوسفر این گیاه تولید شده است. تشکیل اسمکتایت نیز بههوادیدگی ایلایت در ریزوسفر یونجه و یا تغییر شکل ورمیکولایت حاصل از هوادیدگی ایلایت نسبت داده شد. علت اینامر احتمالا فعالیت های بیولوژیکی شدید و طولانی مدت در محیط ریزوسفر یونجه بوده که از طریق آزادسازی پتاسیمبین لایه ای، سبب تغییر کانی های رسی شده است.

کلیدواژه ها:

ریزوسفر ، اسمکتایت ، هوادیدگی ، کانی شناسی رس