بهبود سیستم آنزیمی گیاه سه کربنه چغندر علوفه ای درافزایش مقاومت به تنش های محیطی با محلول پاشی متانول و گلایسین بتائین

با هدف تقویت سیستم آنزیمی و بیوشیمیایی گیاه در تحمل تنش های محیطی و نمایش عملکرد بهتر در اقلیم های نامطلوب،کاربرد مشتقات الکلی و اسیدهای آمینه در ژنوتیپ هایی از چغندر علوفه ای مورد ارزیابی قرار گرفت . این آزمایش به صورتکشت بهاره در سال ۱۳۹۸ طراحی و به صورت تجزیه مرکب فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در ۳تکرار در دو مکان قم (به عنوان آب و هوای خشک) و همدان (به عنوان آب و هوای معتدل) انجام پذیرفت . تیمارهای تحقیقشامل متانول با سه سطح محلول پاشی (شاهد، ۱۵ و ۳۰ درصد حجمی متانول)، گلایسین با دو سطح محلول پاشی (شاهد وچهار گرم به ازاء هر لیتر متانول مصرفی) و ژنوتیپ های چغندر علوفه ای مشتمل بر شش گونه مختلف انتخاب شدند. متانول وگلایسین به صورت فاکتوریل در پلات های اصلی و ژنوتیپهای چغندر علوفه ای در پلات های فرعی قرار گرفتند. با رسیدنمتوسط دمای شبانه روز به ۲۵ درجه سانتی گراد، محلول پاشی در سه مرحله به فواصل هر دو هفته یکبار تا سرازیر شدنقطرات از برگ ها انجام یافت . نتایج بدست آمده نمایانگر این نکته بودندکه محلول پاشی متانول و گلایسین بتائین عملکردریشه و میزان قند و همچنین محتوای پتاسیم و سدیم ریشه را در هر دو مکان یاد شده بهبود بخشیده و تغییرات مثبتی رادرروند فعالیت نشانگرهای تخریب و آنزیم های کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز و رویسکو پدید آورده است که گویای افزایش توانتحمل گیاه در مواجهه با تنش های محیطی خواهد بود. واکنش ژنوتیپ ها در نمایش عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیکی متفاوتبوده است. بر این اساس میتوان این دو ماده را به عنوان عوامل موثر در بهبود سیستم آنزیمی و عملکردی گیاهان c۳ مطرحنموده و تیمار همدان به انضمام کاربرد ۱۵ درصد حجمی متانول و ۴ گرم گلایسین بتایین به ازاء هر لیتر متانول مصرفی را درشرایط مشابه آزمایش حاضر توصیه نمود.

کلیدواژه ها:

چغندر علوفه ای ، سدیم ، پتاسیم ، کاتالاز ، روبیسکو ، عملکرد ریشه ، گلایسین ، متانول