بررسی سبک های فرزندپروری از منظر سیره تربیتی حضرت علی (ع)

یکی از مولفه های اساسی در گستره و موضوع تربیت فرزند، سبک فرزندپروری والدین است. هدف این پژوهش عبارت بود از بررسی سبک های فرزند پروری از منظر سیره حضرت علی (ع). برای این منظور ابتدا سبکهای مهم فرزندپروری روان شناسان ارائه و مورد توضیح واقع شدند. سپس برخی از مهم ترین ویژگی ها و روشهای تربیت در سیره تربیتی حضرت علی(ع) استخراج و معرفی گردید؛ و در آخر چهار سبک برجسته فرزندپروری با سیره تربیتی آن حضرت مورد مقایسه و تطبیق قرار گرفت که هر چهار مورد از دیدگاه آن حضرت مردود شمرده شدند و مورد تایید نبودند؛ هر چند که سبک فرزندپروری مقتدرانه بیشترین شباهت را به سبک فرزندپروری مسوولانه امام علی(ع) دارد.اما با ژرف اندیشی در نامه سی و یکم، می توان استنباط کرد که این سبک فرزندپروری هم، علیرغم امتیازات و جامعیت نسبی که دارد، دارای نقاط ضعف چندی است. حضرت علی (ع) با الهام از آموزه های قرآنی در امر فرزندپروری سبک مسوولانه را پیش گرفته و آن را در سیره نظری و عملی خود پیاده نموده است. برای تبیین این سبک با مراجعه به آراء، نظرات و بیانات حضرت در نهج البلاغه و بالاخص نامه سی ویکم به روش های مهمی می توان اشاره نمود از جمله روش تفکر و تعقل، تنبیه و تشویق، تبشیر و انذار، روش تغافل و ... . از جمله تفاوت های اساسی این است که در روش مقتدرانه، احساس وظیفه با نیت غیر الهی و با اهداف غیر دینی باعث توجه والدین به فرزندان می شود و تامین رضایت عاطفی والدین، عامل ابراز عاطفه محبت به فرزندان است اما چیزی که در سبک مسوولانه امام علی(ع) مشاهده می شود؛ انجام مسوولیت و تکلیف الهی وتربیت فرزندانی مسوولیت شناس که در برابر خداوند یگانه مسوول و مکلف باشند و با انجام تکلیف به قرب الهی نائل می شوند.

کلیدواژه ها:

فرزند پروری ، سبک فرزندپروری ، روش های تربیت ، سبک مسوولانه.