گفتمان امامت در «کتاب التفسیر» حسن بن محبوب
محل انتشار: دوفصلنامه امامت پژوهی، دوره: 9، شماره: 2
سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 192
فایل این مقاله در 39 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_EMAM-9-2_003
تاریخ نمایه سازی: 23 خرداد 1400
چکیده مقاله:
از جمله روشهای نوین مطالعه احادیث تفسیری امامیه، گفتمانکاوی تاریخی است. در این روش، بر پایه بافتشناسی فکری جامعه در زمانه شکلگیری کتب تفسیری شیعه و کشف آوای متعارض آن، گفتمان نهفته در دل روایات، واکاوی میگردد. بر پایه این روش، «کتاب التفسیر» حسن بن محبوب (۱۴۹ – ۲۲۴ ق) از اصحاب امام کاظم(ع)، امام رضا(ع) و امام جواد(ع)، از جمله اصحاب اجماع امامیه و از استوانه های چهارگانه علمی شیعه در عصر خویش، تحلیل شده است. گزارشات تراثپژوهان حاکی از آن است که این کتاب، در بازه زمانی نیمه دوم قرن دوم و اوایل سده سوم هجری، یکی از منابع تفسیر روایی شیعه بوده است. بنابراین، مسئله اصلی این پژوهش، محتواشناسی تفسیر حسن بن محبوب به روش تحلیل گفتمان، و تحلیل جایگاه این تفسیر در تاریخنگاری تفسیر امامیه در قرن دوم و سوم هجری است. بر پایه دستاورد این پژوهش، مولفههای گفتمان تفسیری حسن بن محبوب، چهار گفتمان وصایت و امامشناسی، تفضیل امیرالمومنین علی(ع) و تنقیص خلفا، ولایت و علم امام است. ازاینرو میتوان چنین برآورد نمود که «کتاب التفسیر» ابنمحبوب در رویارویی دیالکتیکی با چهار گفتمان رقیب، گردآوری شده و بازتاب یافته است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
سعید عزیزی
دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران پردیس فارابی
علی راد
دانشیار دانشگاه تهران پردیس فارابی
روح الله شهیدی
استادیار دانشگاه تهران پردیس فارابی