واکاوی اصول قوام بخش حاکم بر مراتب مفهوم مرکز
سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 259
فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_SMB-4-4_003
تاریخ نمایه سازی: 22 خرداد 1400
چکیده مقاله:
یکی از مفاهیمی که در مطالعات نظری معماری از آن بسیار سخن گفته شده، مفهوم «مرکز» است. در حوزه هنر و معماری، نظریهپردازانی چون کریستیان نوربرگ-شولتس، رودولف آرنهایم و کریستوفر الکساندر، همگی مفهوم «مرکز» را اساس نظریه پردازیهای خویش قرار دادهاند. این پژوهش در پی آن است که با مرور نظرگاههای گوناگون، منظومه معنایی جامعی برای فهم بهتر مفهوم «مرکز» پدید آورد. بدین منظور با تعمق در سخنان متفکران، انواع مختلف مراکز استخراج، نامگذاری و به صورت اجمالی شرح داده می شود. این انواع عبارتند از: مرکز حقیقی، جوهری، معنایی، عملکردی، کالبدی (شامل کالبدی مصنوع و طبیعی). پس از تبیین این انواع، روشن میشود که این مراکز مختلف ارتباطاتی درونی با یکدیگر دارند و در سایه اصولی در اثر معماری به قوام میآیند. این اصول موجب میشوند مراکز متنوع موجود در اثر، در نظامی وحدتیافته و متعادل کلیت آن را بیافرینند. برای تبیین این اصول از روش «تحلیل مضمونی» و «تعمق درونی» بهره گرفته شده است. این اصول عبارتند از: مراتب، تقارب، منظومه، تعادل و وحدت مراکز. در نهایت روشن میشود که سه اصل قوامبخش مقدماتی یعنی مراتب، تقارب و منظومه مراکز در ذیل اصول جامعتر تعادل و وحدت مراکز قرار دارند. همچنین، کلیه اصول پنجگانه قوامبخش مراکز در حقیقت نظرگاههای مختلف نسبت به یک حقیقت واحدند که همان وحدت مراکز است. کمال اثر هنری، ماحصل تحقق جمیع اصول قوامبخش است. همچنین اصول مذکور را می توان اصول جهانبینی برای معمار دانست به طوری که تا در جان معمار محقق نشوند، نمیتوانند در آثار نیز ظهور یابند. اگر معماری ایرانی- اسلامی را مبتنی بر اصول و نظامهای بنیادین هستی بدانیم، این نوشتار با روشن کردن بخشی از نظم ثابت موجود در هستی به بازخوانی معماری اسلامی کمک میکند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
کاظم مندگاری
استادیار دانشکده هنر و معماری، دانشگاه یزد
ضحی ندیمی
کارشناس ارشد معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه یزد
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :