تعیین مناسب ترین دور آبیاری ذرت تابستانه (هیبرید SC.۷۰۴) و بررسی اثر تنش خشکی بر محصول با استفاده از اطلاعات تشت تبخیر کلاس A

با توجه به روند رو به گسترش سطح زیر کشت گیاه ذرت در شهرستان اهواز و وجود رابطه مستقیم بین افزایش عملکرد ذرت تابستانه و انجام آبیاری کامل در دوره داشت آن، اجرای هر گونه تحقیق در خصوص نیاز آبی این محصول ضروری به نظر می رسد. در این تحقیق هدف تعیین دور مناسب آبیاری گیاه ذرت (هیبرید SC.۷۰۴) در فصل تابستان با استفاده از تشت تبخیر کلاس A است. بر این اساس، طرحی در قالب آماری بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار و چهار تیمار در سال ۱۳۸۳ در زمین تحقیقاتی چنیبیه دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز اجرا گردید. تیمار آبیاری شامل چهار سطح و بود که به ترتیب آبیاری پس از تبخیر ۵۰،۷۵،۱۰۰و۱۵۰ میلی متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس بود که به صورت تصادفی در کرت های هر تکرار قرار داده شدند. دور آبیاری مناسب بر اساس بهترین تیمار از نظر عملکرد و اجزای آن، انتخاب گردید. بافت خاک کوم سیلتی لومی رسی و خاک در عمق ۳۰-۴۰ سانتی متری رس سیلتی می باشد. با توجه به میزان تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس و در نظر گرفتن ضریب گیاهی ، میزان تبخیر و تعرق مشخص و بر اساس تخلیه رطوبتی و طبق تیمارهای مذکور تا رسیدن رطوبت خاک به حد ، میزان آب مورد نیاز محاسبه و حجم آب مورد نیاز هر کرت توسط کنتور اندازه گیری شد. مقایسه میانگین ها توسط آزمون چند دامنه ای دانکن انجام و بدین وسیله تیمار برتر انتخاب گردید.بر این اساس مناسب ترین زمان آبیاری زراعت گیاه ذرت تابستانه در اهواز پس از ۵۰ میلی متر تبخیر تجمعی از تشت تبخیر کلاس تعیین گردید که معادل ۱۰ نوبت آبیاری در طول دوره رشد می باشد. بنابراین برای حصول حدود ۱۲ تن عملکرد دانه در هکتار، حداقل ۹۶۰۰ متر مکعب آب در هر هکتار مورد نیاز می باشد. با این وجود با مقدار آب مساوی، با کاهش ۳ مرتبه آبیاری در تیمار نسبت به تیمار عملکردی حدود ۱۱ تن در هکتار و با کاهش ۵ نوبت آبیاری نیز عملکردی در حدود ۱۰ تن در هکتار، در تیمار قابل دست یابی است.

کلیدواژه ها:

Corn ، Irrigation scheduling ، Evaporation pan ، Drought stress. ، ذرت ، دور آبیاری ، تشت تبخیر ، تنش خشکی