بررسی تاثیر درمان های غیر دارویی در بهبود کیفیت خواب بیماران همودیالیزی:یک مطالعه مرور سیستماتیک

مقدمه: اختلالات خواب یکی از شایع ترین مشکلات بیماران تحت درمان با همودیالیز است. با توجه به عوارض دارو های خواب آور در درمان اختلالات خواب،استفاده از درمان های غیردارویی گزینه مطمئن تر و کم عارضه ای می باشد، لذا این مطالعه مروری با هدف انجام بررسی تاثیر درمان های غیر دارویی بر کیفیت خواب بیماران همودیالیزی طراحی شد.روش کار: مطالعه مروری به واسطه جستجوی پایگاه های اطلاعاتی SID ، PubMed،Scopus ,Google scholar، web of science, Elsevier, springer, magiran،در محدوده سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۱ و در بین مقالات فارسی و انگلیسی انجام شد .بعد از اتمام جستجو، تعداد ۲۱۱ مقاله بدست آمد که پس از غربالگری عنوان۶۱ مقاله باقی ماند، ۱۱ مقاله بعد از خواندن چکیده حذف شد و در ۵۰ مقاله باقی مانده، متن اصلی مورد مطالعه قرارگرفت که ۲۳ مقاله به دلیل عدم ارتباط با موضوع پژوهش در این مرحله خارج شد و ۲۷ مقاله نهایی وارد مطالعه شد .مقالات با استفاده از چک لیست JADAD مورد بررسی قرار گرفت و ۱۶ مقاله دارای میانگین مناسب و امتیاز بالای ۳ بودند که وارد مطالعه شدند.یافته ها :نتایج مقالاتی که در زمینه درمان های غیر دارویی در بهبود کیفیت خواب بیماران همودیالیزی ، موثر گزارش شد شامل استفاده ازماساژ درمانی، طب فشاری، رایحه درمانی، موسیقی، تجسم هدایت شده و تکنیک آرام سازی بود. مروری بر این مطالعات نشان داده که همه ی درمان های غیر دارویی به نوعی در بهبود کیفیت خواب تاثیر مثبت داشته اند. نتیجه گیری :درمان های غیردارویی یک عمل غیر تهاجمی ساده است که می تواند برای بیماران همودیالیزی موثر باشد و می توان در برنامه مراقبتی بیماران به کار برد تا در صورت لزوم برای بیماران اجرا شود.

کلیدواژه ها:

درمان غیردارویی ، کیفیت خواب ، همودیالیز ، نارسایی کلیوی ، مروری سیستماتیک