ادبیات پایداری در «ایرج و هوبره»، آخرین منظومه غنایی فارسی

ادبیات پایداری ـ که دیرینگی­اش ایستادگی و مبارزه بشر در مواجهه با بیداد است ـ در دوره­های مختلف ادبیات فارسی در آثار منظوم و منثور نمود یافته است. در ادبیات معاصر ایران، وقایع انقلاب اسلامی به­ویژه جنگ تحمیلی، زمینه مناسبی برای بررسی تخصصی آن فراهم نموده ­است. پژوهش حاضر، مولفه­های ادبیات پایداری در منظومه «ایرج و هوبره» ـ آخرین منظومه غنایی ادبیات کلاسیک فارسی ـ سروده قاسم لاربن را با روش توصیفی ـ تحلیلی می­کاود. یافته­های تحقیق نشان می­دهد بسامد ادبیات پایداری در منظومه با ۱۱ مولفه­ شناسایی شده، ۹/۲۶ % است. این مولفه­ها عبارتند از: نمادهای ملی، گرامی­داشت وطن، پاسداری از وطن، تقدم عشق آرمانی، بیان رشادت­ها، اصطلاحات نظامی، صحنه­پردازی جنگ، عملکرد دشمن، شهادت ایرج، نقش خانواده و جاودانگی شهید. با توجه به سرایش منظومه در بحبوحه جنگ تحمیلی، صحنه­پردازی جنگ و کاربرد اصطلاحات نظامی بیشتر از دیگر مولفه­ها بسامد یافته­است. نکته قابل توجه آن است که با وجود غالب بودن جنبه غنایی منظومه، لاربن تنها به یک یا دو مولفه خاص از ادبیات پایداری بسنده نکرده­است؛ بلکه وجوه مختلف آن را در منظومه گنجانده و «حماسه عشق و جنگ» را زیبا و دلنشین به تصویر کشیده­است.   

کلیدواژه ها:

ادبیات پایداری ، ادبیات غنایی ، ایرج و هوبره ، قاسم لاربن