مطالعه فلوریستیک منطقه قره چه در شمال شرق استان خراسان رضوی

منطقه قره چه با وسعت تقریبی ۹ هزار هکتار در شمال شرق خراسان رضوی و در حدود ۴۵ کیلومتری شمال غرب شهرستان قوچان واقع شده است. محدوده ارتفاعی منطقه بین ۱۳۱۰ تا ۲۳۰۰ متر بالاتر از سطح دریا متغیر است. میانگین بارندگی سالیانه ۱/۳۱۹ میلی متر و متوسط درجه حرارت سالانه ۱۳ درجه سانتیگراد است. به منظور شناسایی و معرفی فلور، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان، طی فصول رویشی سال های ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱ گیاهان منطقه جمع آوری شدند. در مجموع، ۳۹۶ گونه از گیاهان آوندی متعلق به ۲۵۲ جنس و ۶۲ تیره گیاهی شناسایی شد. بزرگترین تیره های گیاهی منطقه از نظر تعداد گونه عبارتند از: Asteraceae (۶۳ گونه)، Fabaceae (۳۲ گونه)، Brassicaceae (۲۸ گونه)، Lamiaceae (۲۵ گونه) و Apiaceae (۲۲ گونه). جنس های Astragalus با ۱۴ گونه، Centaurea، Cousinia و Euphorbia هر یک با ۷ گونه، Rosa با ۶ گونه و Convolvulus و Silene هر یک با ۵ گونه، دارای بیشترین تعداد گونه در منطقه هستند. شکل های عمده زیستی منطقه به ترتیب عبارتند از: همی کریپتوفیت ها (۴۳ درصد)، تروفیت ها (۲۸ درصد)، کامه فیت ها (۱۲ درصد)، ژئوفیت ها (۱۱ درصد) و فانروفیت ها (۶ درصد). درصد بالای همی کریپتوفیت ها نشان دهنده اقلیم سرد و کوهستانی منطقه است. از نظر پراکنش جغرافیایی، بیشترین سهم مربوط به عناصر ایرانی-تورانی (۵۵/۶۰ درصد) و پس از آن عناصر چند ناحیه ای (۲۱/۱۲ درصد) است که نشان می دهد منطقه از نظر جغرافیای گیاهی کاملا تحت تاثیر عناصر فلوریستیک منطقه ایران و توران است. در منطقه قره چه گونه های Colchicum soboliferum و Ranunculus caucasicus شناسایی و برای نخستین بار از استان خراسان رضوی گزارش شدند.

کلیدواژه ها:

پراکنش جغرافیایی ، شکل زیستی ، فلور ، قره چه ، خراسان رضوی