مطالعه دوشکلی جنسی در سوسک کلرادو (Leptinotarsa decemlineata)، (Coleoptera: Chrysomelidae) با روش ریخت سنجی هندسی در غرب و شمال غرب ایران

افراد نر و ماده در سوسک کلرادو، در طبیعت دوشکلی جنسی بارزی ندارند و از شباهت بالایی برخوردار هستند، به طوری که شناسایی جنس ها با چشم غیر مسلح مشکل است. به منظور مطالعه دوشکلی جنسی سوسک کلرادو، در تابستان ۱۳۹۱، تعداد ۹۰ نمونه از افراد بالغ نر و ماده در قالب سه جمعیت جغرافیایی از مزارع سیب زمینی شهرستان های اردبیل، بهار و همدان با روش مشاهده مستقیم جمع آوری شد و بال های سمت راست جلو و عقب جدا و برای هر بال به ترتیب تعداد ۷ و ۸ لندمارک مشخص گردید. مختصات هندسی حاصل از لندمارک ها تبدیل به متغیرهای شکلی و اندازه، به عنوان معیارهایی برای مقایسه جنس ها استفاده شد. تخمین شکل بال در جنس نر و ماده به صورت مجزا بررسی شد که نشان دهنده تغییرات در روند تکاملی شکل بال بین جنس ها بود. آزمون چند متغیره بر پایه نتایج رگرسیون متغیرهای شکلی در جنس های نر و ماده مجموع جمعیت ها نشان داد که بال جلو دارای آلومتری و بال عقب فاقد آن است. آزمون تجزیه واریانس چند متغیره دو طرفه به منظور مشاهده اختلاف های شکلی (بر اساس میانگین متغیرهای شکلی) و اندازه انجام شد که نتیجه آزمون نشان دهنده اختلاف شکل در بال جلو بین جنس های نر و ماده بود.

کلیدواژه ها:

دوشکلی جنسی ، ریخت سنجی هندسی ، سوسک کلرادو ، Leptinotarsa decemlineata