جایگاه حقوق مالکیت معنوی در نظام بین المللی حقوق بشر

افزایش اهمیت حقوق مالکیت معنوی در سال­های اخیر موجب طرح مسئله ارتباط این حقوق با حقوق بشر شده است. طرفداران حمایت قوی از مالکیت معنوی در تایید موضع خود از گفتمان حقوق بشر سود می­جویند. از سوی دیگر، نهادهای حقوق بشری که حمایت تشدید­یافته از مالکیت معنوی را متاثر­کننده بهره­مندی از حقوق بشر می­دانند معتقدند مالکیت معنوی را در قالب کنونی آن نمی­توان در زمره حقوق بشر دانست. این مقاله سعی می­کند به بررسی و تحلیل جایگاه حقوق مالکیت معنوی در نظام بین­المللی حقوق بشر بپردازد. حق بهره­مندی از حمایت از منافع اخلاقی و مادی ناشی از تولید علمی، ادبی یا هنری در اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاق بین­المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به رسمیت شناخته شده اما این حق، چنان که باید مورد توجه قرار نگرفته و ابعاد مختلف آن بررسی نشده است. مقاله حاضر با تحلیل اعلامیه و میثاق در صدد اثبات این دیدگاه است که مالکیت معنوی حقی بشری است و دولت­ها تعهداتی در حمایت از آن بر دوش دارند. اما قلمرو حمایت از مالکیت معنوی باید با عنایت به سایر حق­های بشری ترسیم شود.  

کلیدواژه ها:

حقوق مالکیت معنوی ، حقوق بشر ، تولید علمی ، ادبی و هنری