عوامل موثر بر مصرف بیش از حد مجاز کود ازته در کشت زعفران: مطالعه موردی منطقه تربت حیدریه

مصرف مقادیر بالای کودهای ازته علاوه بر اینکه هدف زارع که همان افزایش محصول است را برآورده نمی کند، بلکه باعث ایجاد آلودگی های زیست محیطی می شود. اینکه چگونه به بهترین نحو مصرف کود ازته را توسط کشاورزان تحت تاثیر قرار دهیم تا آلودگی های حاصله را بدون تاثیر بر رفاه و فرصت های توسعه ای آن ها کاهش دهیم، موضوع مهمی است که باید مورد ارزیابی قرار گیرد. مطالعه حاضر با هدف پاسخگویی به این سوال برای محصول زعفران انجام شده است. برای این منظور، عوامل موثر در مصرف کود ازته در منطقه تربت حیدریه، به عنوان یکی از مناطق عمده تولید زعفران، مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در این راستا از اطلاعات مربوط به ۴۰۰ زعفران کار که در سال ۱۳۹۵ از منطقه تربت حیدریه جمع آوری گردیده، استفاده شده است. نتایج حاصل از برآورد الگوی لاجیت حاکی از ارتباط مثبت متغیرهای سن مزرعه زعفران، سن کشاورز، اندازه مزرعه، دفعات آبیاری و داشتن شغل غیر زراعی با سطح مصرف کود ازته و ارتباط منفی میان متغیرهای سطح تحصیلات، میزان مصرف کود حیوانی، حاصلخیزی خاک، قیمت کود ازته و تجربه با سطح مصرف کود ازته می باشد. براین اساس، تلاش در جهت آگاهی بیشتر زعفران کاران با مدیریت مصرف کودها، ارائه گزینه های تکنولوژیکی نوین، بویژه برای مزارع بزرگ، و استفاده از سیاستهای قیمتی با هدف جایگزینی نهاده های دیگر همچون کودهای بیولوژیک، پیشنهاد می شود.

کلیدواژه ها:

کود ازته ، زعفران ، تربت حیدریه ، الگوی لاجیت