بررسی توزیع ژئوشیمیایی عناصر نادرخاکی در سنگ های گابرویی تیتانیوم دار ناحیه غازان، غرب ارومیه

محدوده تیتانیوم غازان در محل برخورد دو پهنه ساختاری ایران مرکزی و سنندج - سیرجان جای گرفته است که با کانیزایی ایلمنیت و تیتانومگنیتیت در واحدهای گابروهای لایه ای و الترامافیک همراه است. سرشت ماگمایی این سنگ ها تولئیتی می باشد. در این پژوهش، از نتایج آنالیز شیمیایی به روش ICP-MS ۹ نمونه برداشته شده از سنگ های کانه دار به منظور بررسی الگوی توزیع عناصر نادرخاکی و کمیاب استفاده شد. میانگین مجموع عناصر نادرخاکی برابربا ۶۶/۳ گرم برتن می باشد. برای بررسی های آماره چند متغیره از ضریب همبستگی پیرسون، خوشه بندی داده ها و تحلیل مولفه اصلی استفاده شد. عناصر نادرخاکی سبک La با Pr,Ce همبستگی خوبی با یکدیگر دارند. عناصر نادرخاکی سنگین ( از جمله Er با Yb,Lu و تولیم نیز همبستگی خوبی با یکدیگر دارند. دو مولفه اول، در همه نمونه ها به ترتیب بیان کننده ۷۷ و ۹۹ درصد تغییرپذیری کل هستند. نمودار دوتایی دو مولفه اول آنالیز مولفه اصلی مجموعه عناصر نادرخاکی دو گروه متمایز عناصر نادرخاکی سبک و سنگین را نشان می دهد. در بررسی الگوهای مربوط به توزیع عناصر نادرخاکی غنی شدگی عناصر نادرخاکی سبک به سنگین همراه با آنومالی منفی Eu دیده می شود. همچنین عنصر تیتانیوم با عناصر HREEs,LILE همبستگی منفی و با عناصر V,Co همبستگی مثبت دارد.

کلیدواژه ها:

تیتانیوم غازان ، عناصر نادرخاکی ، خوشه بندی ، تحلیل مولفه اصلی