واکاوی جنبههایی از متالورژی باستانی دشت قزوین بر مبنای دادههای فلزی مکشوفه از قبور عصر آهنII قبرستان سگزآباد
محل انتشار: فصلنامه مطالعات باستان شناسی، دوره: 9، شماره: 1
سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 331
فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JARCS-9-1_010
تاریخ نمایه سازی: 21 اردیبهشت 1400
چکیده مقاله:
متالورژی باستانی یکی از فرایندهای فرهنگی است که سـیر تحـول و پویایی آن در دشت قزوین از هزاره ششم پ.م با دستیابی به فناوری مس طبیعی چکشکاریشده در تپهزاغه آغاز شده، و با ذوب و ریختهگری مس در تپهقبرستان و آلیاژسازی و کشف آهن در تپه سگزآباد، تا نیمه هزاره اول پ.م تداوم یافته است. پژوهش حاضر، گامی در جهت درک و تحلیل متالورژی باستانی دشت قزوین در عصر آهنII است. در این راستا نمونههای فلزی مکشوفه از قبور عصر آهن سگزآباد بر مبنای تحلیلهای متالورژیکی آنالیز و بررسی شدند؛ بدین منظور از روش ICP-MS برای شناسایی ترکیب شیمیایی و تحلیل منشا نمونهها و همچنین از آزمون متالوگرافی و SEM-EDX برای شناسایی روش ساخت و آنالیز ریزساختاری آنها استفاده شد. نتایج حاکی از کاربرد فلز پایه مسی با درصد بالای نیکل، کبالت، آهن و غیره است. این موضوع نشان از فرایندهای متالورژی کنترل نشده در ساخت نمونهها دارد که پس از شکلدهی اولیه، چکشکاری سرد، گرم و تابکاری شدهاند. همچنین مشابهت عناصر کمیاب (کممقدار) موجود در ساختار شیمیایی نمونهها نشاندهنده منشا مشترک اکثر آنهاست. اما نکته قابلتامل، بهکارگیری دو فناوری فلزکاری با سطح متالورژی و منشا کامل متفاوت در اواخـر هـزاره دوم و اوایـل هـزاره اول پ.م (آهـنII) در دشـت قـزوین است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
طلحه قدوسیان
دانشآموخته کارشناسی ارشد باستانسنجی دانشگاه هنر اسلامی تبریز
احد صمدی
دانشیار دانشکده مهندسی مواد دانشگاه صنعتی سهند
حسن طلائی
استاد گروه باستانشناسی دانشگاه تهران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :