هنر - صنعت پارچهبافی در دورهی شاه عباس صفوی (۹۷۸-۱۰۳۸ هـ.ق)

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 271

فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JARCS-9-1_009

تاریخ نمایه سازی: 21 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

دورهی شاه عباس صفوی را به جرئت میتوان عصر طلایی صنعت ـ هنر پارچهبافی در ایران دانست. وی در زمان حکومت خود با حمایت از هنرمندان و دعوت از آنها برای توسعهی کارگاههای بافندگی در شهرهای مختلف نظیر اصفهان، یزد، کاشان و قم، موجبات رشد و تکامل پارچهبافی ایران را بیشازپیش فراهم نمود. در این دوره، همکاری نقاشان و نساجان موجب بهوجود آمدن پارچههایی نظیر زریبافت، سیمبافت، مخمل، قلمکار و غیره شد که در فن نساجی شاهکار بهشمار میروند. دو سبک معروف در بافندگی دورهی صفوی، یکی به رهبری خواجه غیاثالدین نقشبند یزدی و دیگری به اهتمام رضا عباسی شکل گرفت. تحلیلها نشان میدهند که مهمترین امتیاز این دوره نسبت به دورههای دیگر قرابت زیاد هنر نقاشی با صنعت بافندگی و تغییر در طراحی نقوش نسبت به دورههای قبل است. بر این اساس، این پژوهش که هدف آن کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی است، سعی دارد ضمن مطالعه تعدادی از نمونههای برجایمانده، با استفاده از منابع تاریخی، علل توسعهی پارچهبافی در این دوره، مشخصههای پارچهبافی و ویژگیهای آنها را مورد پژوهش و بررسی قرار دهد.  

کلیدواژه ها:

نویسندگان

حمید رضا صفاکیش

استادیار گروه تاریخ و باستانشناسی، دانشگاه آزاد، واحد تهران مرکز

فروغ یزدانی

فروغ یزدانی دانشجوی دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام دانشگاه آزاد، واحد تهران مرکز

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آکرمن، فیلیس (1363)، نساجی سنتی ایران، ترجمه زرین‌دخت صابر شیخ، ...
  • اتینگهاوزن، ریچارد؛ احسان یارشاطر (1379)، اوج‌های درخشان هنر ایران، ترجمه: ...
  • امینی، شهلا (1384)، «نوارهای تزیینی منسوج ایرانی»، گلستان هنر، شماره ...
  • اولئاریوس، آدام، (1363 ش)، سفرنامه اولئاریوس، ترجمه احمد بهپور، چاپ ...
  • باربارو، جوزفا (1349)، سفرنامه‌های ونیزیان در ایران، ترجمه منوچهر امینی، ...
  • بیکر، پاتریشیا (1386)، منسوجات اسلامی،ترجمه مهناز شایسته‌فر، چاپ اول، تهران، ...
  • پوپ، آرتورابهام، (1338)، شاهکارهای هنر ایران، با همکاری فیلیس آکرمن، ...
  • تاورنیه، ژان پاپتیست، بی تا، سفرنامه تاورنیه، ترجمه ابوتراب نوری ...
  • دادخواه، جعفرقلی (1378)، طراحی صنعتی در مکتب اصفهان، در کتاب ...
  • دالمانی، هانری (1335)، سفرنامه از خراسان تا بختیاری، ترجمه علی‌محمد ...
  • دیماند، س، م (1365)، راهنمای صنایع اسلامی، ترجمه عبدالله فریار، ...
  • ذکا، یحیی (1341)، «غیاث نقشبند»، هنر و مردم، آبان 1341، ...
  • روح‌فر، زهره (1394)، نگاهی به پارچه‌بافی دوره اسلامی، تهران، سازمان ...
  • زارع، اسدالله (1378)، «پیوند هنر، صنعت و اجتماع در آثار ...
  • زکی، محمدحسن (1320)، «تاریخ صنایع ایران بعد از اسلام»، محمدعلی ...
  • جاوید‌نیا، نسرین (1378)، «کتابت بر البسه دوره صفویه»، در کتاب ...
  • خوش‌نیت، داوود (1378)، «بررسی ساختار طرح و نقوش در منسوجات ...
  • سیوری، راجر (1372)، ایران عصر صفوی، ترجمه کامبیز عزیزی، چاپ ...
  • شاردن، جان (1374 )، سفرنامه شاردن، ترجمه اقبال یغمایی، تهران، ...
  • شرلی، آنتونی (1357)، سفرنامه برادران شرلی، ترجمه آوانس، با مقدمه ...
  • شریعت پناهی، سید حسام‌الدین (1372)، اروپایی‌ها و لباس ایرانیان، تهران، ...
  • شوستروالسر، سیبیلیا (1364)، ایران صفوی از دیدگاه سفرنامه‌های اروپاییان، ترجمه ...
  • طالب‌پور، فریده (1392)، تاریخ پارچه و نساجی در ایران، چاپ ...
  • فرشاد، مهدی (1363)، تاریخ مهندسی ایران، تهران، گویش ...
  • فلور، ویلم (1371)، صنعتی‌شدن ایران، ترجمه ابوالقاسم سری، چاپ اول، ...
  • فوران، جان (1378)، تاریخ تحولات اجتماعی ایران (مقاومت شکننده‌)، ترجمه ...
  • فیگو ئروا، دن گارسیا دسیلوا (1362)، سفرنامه فیگو ئروا، ترجمه ...
  • کریمی، خاطره (1385)، «آثار زربفت گنجینه هنرهای تزیینی ایران»، علوم ...
  • کیوانی، مهدی (1379)، اصناف در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر ...
  • مستوفی بافقی، محمدمفید (1342)، جامع مفیدی، مصصح ایرج افشار، تهران، ...
  • مک داول، دیوید (1378)، تاریخ معاصر کرد، ترجمه ابراهیم یونسی، ...
  • ویلسن، کریستی (1366)، تاریخ صنایع ایران، ترجمه عبدالله فریار، چاپ ...
  • هوشیار، مهران (1386)، «منادی هنر اسلامی ایران در عهد صفوی»، ...
  • یاوری، حسین (1387)، نساجی سنتی ایران، چاپ دوم، تهران، مهر ...
  • Baker, P.,1995. Islamic textiles, London, British museum press ...
  • Bunt, C.G.E.,1963. Persian fabrics, London ...
  • Melville, C., 1996. Safavid Persia, Cambridge, Cambridge university press ...
  • Newman‌, A.J., 2006. Safavid Iran, re-birth of a Persian Empire, ...
  • Spuhler, F., 1978. Islamic carpet and textiles in the Kier ...
  • نمایش کامل مراجع