مدلسازی جریان ترجیحی با استفاده از مدل موج سینماتیک- پخشی (KDW) در خاک و نقش ماکروپورها در ایجاد آن

جریان ترجیحی هم از لحاظ محیطی و هم از لحاظ سلامت انسان دارای اهمیت بهسزایی است. بهطوری که انتقال سریع آب و در نتیجه آلودهکنندهها و سموم کشاورزی از این طریق وارد خاک و آبهای زیرزمینی خواهند شد. درحالیکه اندازهگیری و کمیسازی آن بسیار مشکل است. در این تحقیق، با استفاده از نمونههای خاک و انجام بارش مصنوعی بهوسیله یک شبیهساز کوچک باران، سعی در کمیسازی میزان جریان ماکروپورها و مدلسازی جریان ترجیحی گردید. در این راستا از دو مدل استفاده شد: ۱) مدل موج سینماتیکی ارائه شده توسط جرمان در سال ۱۹۸۴ و ۲) مدل توسعه داده شده آن به نام مدل موج سینماتیکی- پخشی ارائه شده در سال ۲۰۰۳ توسط دیپیترو و همکاران. نتایج نشان داد که مدل ارائه شده توسط دی پینترو و همکاران دارای دقت بیشتری نسبت به مدل جرمان است. سپس، یک روش ابتکاری جهت محاسبه مقدار ماکروپورها بهکار گرفته شد. نتایج رگرسیون نشان داد که مقدار آب ترجیحی رابطه معنیداری با کل میزان تخلخل خاک ندارد (۳۶/۰= R۲)، و در مقابل با مقدار ماکروپورها با ضریب تبیین ۷۶/۰ R۲= (۰۰۱/۰> α) دارای یک رابطه معنیدار است.

کلیدواژه ها:

Preferential flow ، Kinematic-dispersive wave model ، Soil drainage hydrographs ، Macrospores ، Mini rainfall simulator ، جریان ترجیحی ، مدل موج سینماتیک ، ماکروپور ، محیط متخلخل ، شبیهساز باران