اوحدالدین کرمانی، نقطه ظهور افکار ابن عربی در ادبیات فارسی

اوحدالدین کرمانی از نظر زمانی نزدیکترین فرد به ابن عربی و دوست هم­سن او شناخته ­می­شود. در تذکره­ها و مناقب اوحدالدین به روابط صمیمانه بین این دو تن و ملاقات بین آن­ها در شهرهای قونیه، قاهره و دمشق اشاره شده است. این صمیمیت تا حدی بوده که ابن عربی تربیت باطنی صدرالدین قونوی را به اوحدالدین سپرده است. علاوه بر این، شیخ اکبر در فتوحات مکیه از اوحدالدین نام می­برد و مطالبی را که از زبان او شنیده است، شرح می­دهد. همچنین در رباعیات اوحدالدین کرمانی مفاهیم وحدت وجودی با تصریح لفظ وجود یافت­ می­شود که لحنی عاشقانه دارد و موید تاثیرپذیری وی از شیخ اکبر است. مفاهیم اعیان ثابته و انسان کامل نیز از طریق زبان عرفان عاشقانه و تفکر جمال­پرستی در رباعیات اوحدالدین به وضوح تبیین شده است. در این مقاله در نظر داریم تا بر اساس شواهد تاریخی و استناد به اشعار اوحدالدین اثبات کنیم که وی از نخستین شاعران فارسی زبان است که تحت تاثیر اندیشه­های ابن عربی قرارگرفته و حتی پیش از قونوی و حلقه­اش، رنگ اندیشه وحدت وجودی ابن عربی­وار را توام با عرفان عاشقانه به شعر فارسی بخشیده است.

کلیدواژه ها:

ابن عربی ، اوحدالدین ، وحدت وجود ، ظهور ، جمالپرستی ، شاهد