حلال سبز: ساخت، تعیین مشخصات و ارزیابی عملکرد

استفاده گسترده از حلال های سمی و فرار در صنایع شیمیایی منجر به آسیب دیدگی جدی محیط زیست می شود. ورود این حلال ها به محیط زیست باعث ایجاد آلاینده های مضر می شود و طبیعتا هزینه های هنگفتی صرف کنترل آن ها خواهد شد. لذا یافتن جایگزین مناسبی برای این حلال ها که از نظر زیست محیطی سالم بوده و در عین حال خواص حلال های متداول را داشته باشند، به شدت در صنایع دارویی و شیمیایی حس می شود. از جمله این حلال های جدید، مایعات یونی را می توان نام برد. افزون بر آب و دی اکسید کربن به عنوان حلال های سبز، دسته جدیدی از ترکیبات شیمیایی با عنوان مایعات یونی با خواص و ویژگی های فوق العاده قادر به ایجاد محیط های شیمیایی سبز (دوست دار محیط زیست) به منظور اجرای فرآیندهای شیمیایی هستند. حلال های سبز عموما شامل یک کاتیون حجیم و یک آنیون آلی یا معدنی هستند که گرچه ماهیت یونی دارند ولی به علت عدم تقارن در ساختار ملکولی شان دارای نقطه ذوب پایین و معمولا در شرایط محیطی به فرم مایع هستند. این خاصیت سبب ایجاد یک محیط قطبی بسیار قوی می شود که نتیجه آن معرفی مجموعه جدیدی از حلال های سبز برای استفاده در فرآیندهای شیمیایی است. مهم ترین ویژگی های مایعات یونی شامل تغییر در خواص فیزیکی آن ها با تغییر آنیون ها و کاتیون ها و متنوع کردن دامنه کاربردی آن ها می شود که این ویژگی این ترکیبات را به عنوان حلال های قابل طراحی معرفی می کند. در ضمن ناچیز بودن فشار بخار مایعات یونی و ایجاد نشدن آلاینده های زیست محیطی، به حداقل رسیدن ریسک انجام فرآیندهای شیمیایی براساس طبیعت ضد آتشگیر بودن مایعات یونی، ایجاد نشدن خوردگی و قابل حل بودن محدوده وسیعی از ترکیبات آلی و معدنی در مایعات یونی از دیگر ویژگی های این مایعات هستند. در این تحقیق به ساخت نمونه ای از این حلال ها پرداخته می شود و شرایط بهینه برای سنتز آن ها مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

کلیدواژه ها:

حلال سبز ، جداسازی ، فرایند