بررسی شرایط بهینه رشد و ارزش غذایی دو ریزجلبک بومی، هماتوکوکوس و دسمودسموس کوناتئوس در محیط‏ های کشت مختلف

مقدمه: تعیین بهینه شرایط کشت یک جلبک تک سلولی با استفاده از محیط‏های کشت ضروری از مهم‏ترین ملزومات کشت صنعتی یک جلبک است. دو ریزجلبک هماتوکوکوس و دسمودسموس کوناتئوس جزو ریزجلبک‏های مهم آب شیرین با کاربرد صنعتی بالا هستند که به تازگی از آب‏های داخلی استان آذربایجان غربی جداسازی شدند. ‏‏‏ مواد و روش‏‏ها: به منظور تعیین بهترین محیط کشت برای این دو گونه تاثیر پنج محیط کشت مختلف (BM، RM، OHM، BBM و CHU) بر رشد، محتوای اسید چرب و پروتئین این دو گونه در یک دوره ۱۲ روزه بررسی شد. برای تعیین نرخ رشد، تراکم سلولی و زمان دو برابر شدن جمعیت ریزجلبکی، شمارش جلبک‏ها به شکل روزانه و با استفاده از لام هموسیتومتری انجام گرفت. در مرحله سکون ریزجلبک‏ها به منظور تعیین میزان اسیدهای چرب و پروتئین برداشت شدند. ‏‏‏ نتایج: نتایج این ‏پژوهش بالاترین میزان تراکم سلولی (۱۰۵×۶۸/۰ ± ۹/۱۸ سلول در میلی‏لیتر) و میزان رشد ویژه (۰۶/۰ ± ۱۶/۰ در روز) را در ریزجلبک هماتوکوکوس در محیط کشت OHM نشان داد. این بررسی نشان داد بیشینه تراکم سلولی (۱۰۵×۱۱/۱ ± ۳۱/۲۱ سلول در میلی‏لیتر) و بالاترین میزان رشد ویژه (۰۶/۰ ± ۱۷/۰ در روز) دسمودسموس کوناتئوس در محیط کشت RM حاصل می‏شود. علاوه بر این بیش‏ترین میزان اسیدهای چرب چند غیراشباع و n−۳/ n−۶ در هر دو ریز جلبک در محیط کشت BBM به دست آمد. ‏‏‏ بحث و نتیجه ‏گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، بین ارزش غذایی ریز‏جلبک از نظر محتوای اسیدهای چرب و میزان رشد ارتباط چندانی مشاهده نشد و به نظر می‏رسد مسیر مکانیسم رشد جلبک‏ها در تعادل با ارزش غذایی آن‏ها نیست و مطالعات بیشتری در این زمینه لازم است. هرچند با استفاده از محیط کشت BBM برای این دو ریز جلبک می‏‏توان به نرخ رشد کمابیش مناسب و ارزش غذایی کافی دست پیدا کرد. 

کلیدواژه ها:

اسیدهای چرب ، پروتئین ، دسمودسموس کوناتئوس ، میزان رشد ویژه ، هماتوکوکوس