معیارهای معماری یکپارچه در آثار قدیم ایران

چکیده: امروزه تخصصی شدن علوم و تفکیک حوزه های مختلف دانش، در کنار مزایای فراوان، مشکلاتی را به ارمغان آورده است. از مهمترین این مشکلات در حوزه ساختمان و معماری می توان به کارکرد جداگانه هر یک از عناصر ساختمان اشاره کرد. گسترش علوم جدید تاحدی است که در حوزه معماری نیز سبب ایجاد شاخه های مختلف با اهداف متفاوت (معماری اقلیمی، سازه ای و اقتصادی) گردیده است. به این ترتیب اکثر ساختمانهای معاصر، ترکیبی ناهمگون از عناصر متفاوتی است که هر یک در راستای هدف طزاحی شده عمل کرده و در بسیاری موارد در تناقض با عملکرد سایر اجزا و یا هدف کلی ساختمان است. در تعریف کلی، ساختمان یک ساختار واحد است که باید پاسخگوی نیازهای روانی و فیزیکی باشد. طراحی فضای انسانی به عنوان مهمترین وظیفه یک معمار در تعامل بسیار با جنبه های مختلف ساختمان (سازه، تاسیسات، اقتصاد) است. دشواری وظیفه معمار در هماهنگی و پیوند مناسب این عوامل با یکدیگر با توجه به موضوع طراحی است. در دهه اخیر، در کشورهای پیشرفته تلاشی در جهت ایجاد معماری یکپارچه انجام گرفته است، هرچند مفهوم معماری یکپارچه ایده ای تازه به نظر می رسد با اندکی تدقیق می توان نمونه های آن را در آثار معماری موفق جهان یافت. این مقاله پس از معرفی مفهوم معماری یکپارچه و مزایای آن، به بررسی انواع مختلف یکپارچگی (فیزیکی، بصری و عملکردی) در مراحل طراحی و ساخت می پردازد. در ادامه روش پژوهش موردی جهت استخراج معیارهای یکپارچگی در معماری مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به پیشینه چند هزار ساله معماری و مهندسی سازه در ایران مصادیق بررسی شده از میان آثار برجسته معماری قدیم ایران انتخاب شده است. نتایج حاصل از این پژوهش تطابق اصول به کار رفته در معماری ایران را با معیارهای یکپارچگی در معماری نشان می دهد

کلیدواژه ها:

معماری یکپارچه ، یکپارچگی ، معماری ایران