ارزیابی ریسک زیستشناختی و تعیین منشا هیدروکربن های آروماتیک چندحلقه ای (PAHs) با استفاده از مدل فاکتور ماتریس مثبت (PMF) در خاکهای آلوده نفتی، غرب استان کرمانشاه، ایران
محل انتشار: فصلنامه زمین شناسی مهندسی، دوره: 14، شماره: 5
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 317
فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JEG-14-5_005
تاریخ نمایه سازی: 10 اردیبهشت 1400
چکیده مقاله:
در این پژوهش ۲۳ نمونه خاک از مناطق آلوده نفتی واقع در غرب استان کرمانشاه براساس روش استاندارد، نمونهبرداری شد و ۱۶ گونه هیدروکربن های آروماتیک چند حلقهای (PAHs)، پس از تجزیه شیمیایی بهمنظور تعیین منشا و ارزیابی ریسک زیست شناختی بررسی شدند. در این تحقیق برای تعیین منشا از مدل فاکتور ماتریس مثبت (PMF) استفاده شد. میانگین غلظت PAHs کل در نمونههای خاک مناطق نفتی، ۷۹/۹۲ با دامنه ۳۷/۷ تا ۶۷/۶۰۹ میلی گرم بر کیلوگرم بهدست آمد. نتایج نشان داد که فراوانی حلقههای PAHs در خاکهای آلوده مناطق نفتی بهصورت ۳حلقهایها> ۵+۶ حلقهایها> ۴ حلقهایها> ۲ حلقهایها است. نتایج ارزیابی ریسک زیستشناختی نشان میدهد که مقادیر PAHها در نمونههای خاک بیشتر از مقادیر تااثیرات با دامنه کم (ERL) و همچنین بیشتر از مقادیر تاثیرات با دامنه متوسط (ERM) بهجز Pyr, Chr, BaA, BbF, BkF و BaP است. نتایج حاصل از معادله BaPeq نشان میدهد که ریسک پتانسیل سرطانزایی PAHs در نمونههای خاک مناطق نفتی زیاد است، که نیاز است خطرات زیست محیطی آنها این ترکیبات بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
نتایج بهدست آمده از تجزیه و تحلیل مدل PMF، چهار منشا برای هیدروکربنهای آروماتیک چند حلقهای شامل سوختن زیست توده/ زغال (۴۸/۲۱ درصد)، احتراق وسایل نقلیه (۷۴/۱۳ درصد)، سوخت فسیلی/ نفت خام (۸۴/۲۰ درصد) و قیر و جوهر (۹۲/۴۳ درصد) را برای خاکهای آلوده مناطق نفتی غرب استان کرمانشاه را نشان داد.
کلیدواژه ها:
PAHs ، PMF model ، Ecological risk ، Soil ، Kermanshah ، Iran ، آروماتیکهای چند حلقهای ، فاکتور ماتریس مثبت ، ریسک سلامت ، خاک ، کرمانشاه ، ایران
نویسندگان
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :