علل بحران دولت و راهبردهای دستیابی به دولت آرمانی در سراجالملوک ابوبکر طرطوشی (د. ۵۲۰ ق)

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 168

فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_TSSQ-6-23_002

تاریخ نمایه سازی: 10 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

بخش مهمی از اندیشه سیاسی و مفاهیم نظری معطوف به «دولت»شناسی در تاریخ اندیشه اسلامی، در قالب سنت اندرزنامهنویسی بازتاب یافته است. سراجالملوک نوشته ابوبکر طرطوشی، نمونهای از این آثار است که در دوره انحطاط خلافت اسماعیلی مذهب فاطمیان مصر یعنی نیمه اول قرن ششم هجری به رشته تحریر در آمده است. مساله پژوهش حاضر ارائه نگرشی اندیشهشناختی از درک طرطوشی نسبت به بحران اضمحلال دولت، شناخت ماهیت دولت آرمانی و راهحلهای رسیدن بدان است؛ به عبارت دیگر، پرسش اصلی ناظر به چگونگی دلیلیابی بحران سیاسی زمانه و ماهیت تجویزهای طرطوشی برای رسیدن به دولت آرمانی است. مدل مفهومی توماس اسپریگنز در فهم نظریههای سیاسی پایه مفهومی این پژوهش است و فرض حاصل از شناخت تاریخی زمانه و اندیشه سیاسی طرطوشی آن است که وی دوران اضمحلال خلافت فاطمیان را بحرانی سیاسی میدانست و اثر وی مراحل فهم اندیشه سیاسی در نظر اسپریگنز یعنی بحرانشناسی، دلیلشناسی بحران، آرمانشناسی و راهحلشناسی معطوف به دولت را در بردارد. روش انجام این پژوهش مبتنی بر تحلیل محتوای سراجالملوک بوده است تا موثرترین کدهای برآمده از این اثر با محورهای مدل اسپریگنز تطبیق یابد. دستاوردهای این پژوهش نشان میدهد که طرطوشی خواهان اصلاح دولت برای برونرفت از بحران و رسیدن به دولت آرمانی فضیلتگرا بوده است و با تکیه بر راهبرد اصلاح اخلاق فردی، عدالتمحوری برای اصلاح ساختار قضایی و تنظیم روابط میان طبقات جامعه و ارتقای جایگاه مشورتی عالمان در دولت به منظور تضمینی برای بقای سلامت در نظام سیاسی، امید به تحقق آن داشته است.

نویسندگان

فاطمه احمدوند

استادیار تاریخ و تمدن ملل اسلامی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آرون، ریمون، (1384)، مراحل اساسی سیر اندیشه در جامعه‌شناسی، ترجمه ...
  • ابن بشکوال، ابوالقاسم خلف بن عبدالملک، (1966)، الصله، مصر: الدارالمصریه ...
  • ابن تغری بردی، یوسف، (1390ق)، النجوم الزاهره فی ملوک مصر ...
  • ابن خلکان، ابوالعباس احمدبن محمد، (1364ش)، وفیات الأعیان، بیروت: چاپ ...
  • ابن شداد، بهاء الدین یوسف، (1964)، النوادر السلطانیه و المحاسن ...
  • ابن صیرفی، علی بن منجب، (بی‌تا)، الاشاره الی من نال ...
  • ابن عساکر، علی بن حسن، (1415ق)، تاریخ مدینة دمشق، تحقیق ...
  • ابن فرحون، ابراهیم بن علی بن محمد، (1996/1417)، الدیباج المذهب ...
  • اسپریگنز، توماس، (1397ش)، فهم نظریه‌های سیاسی، ترجمه فرهنگ رجایی، چاپ ...
  • اشتری تفرشی، علیرضا و بادکوبه هزاوه، احمد، (1389)، «سیاست‌های مذهبی ...
  • بیاتی، جعفر، (1999)، مفهوم الدوله عند الطرطوشی و ابن خلدون، ...
  • حاجى‌خلیفه، مصطفی بن عبدالله، (1402-1410)، کشف الظنون عن أسامی الکتب ...
  • حتّی، فیلیپ، (1380م)، تاریخ عرب، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران: نشر ...
  • شیال، جمال‌الدین، (1965)، أعلام‌الاسکندریه فى العصر الاسلامى، قاهره: دارالمعارف. ...
  • سمعانی عبد الکریم بن محمد بن منصور، ( 1978/1398)، الانساب، ...
  • سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، (1967/1387)، حسن المحاضره فى تاریخ مصر ...
  • ضبی، احمدبن یحیی، (1989/1410)، بُغیةالملتمس فى تاریخ رجال اهل الاندلس، ...
  • طرطوشی، ابوبکرمحمدبن ولید، (1995)، سراج الملوک، چاپ اول، بیروت: دار ...
  • طرطوشى، ابوبکر محمدبن ولید، ( 1997)، رسالة فى تحریم الجبن ...
  • لوئیس، برنارد، (1389)، «عباسیان»، ترجمه علیرضا اشتری تفرشی، نامه تاریخ ...
  • کسایی، نوراله، (1368)، «از نظامیه تا مستنصریه»، مقالات و بررسی‌ها، ...
  • ماوردی، علی بن محمد، (بی‌تا)، الاحکام السلطانیه، قاهره: دارالحدیث ...
  • مصطفی عامر، فاطمه، (2000م)، تأریخ أهل الذمه فی مصر الإسلامیه، ...
  • مقرى، احمدبن محمد تلمسانى، (1968/1388)، نفخ‌الطیب من غصن الاندلس الرطیب، ...
  • ناصری طاهری، عبداله، (1379)، فاطمیان در مصر، قم: پژوهشکده حوزه ...
  • واکر، پل ای، (1383)، پژوهشی در یکی از امپراتوری‌های اسلامی: ...
  • یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله، (1965)، کتاب معجم البلدان، تهران: ...
  • نمایش کامل مراجع