کارکرد جمله های مرکب در بوستان سعدی
محل انتشار: فصلنامه فنون ادبی، دوره: 9، شماره: 2
سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 449
فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_LIAR-9-2_006
تاریخ نمایه سازی: 7 اردیبهشت 1400
چکیده مقاله:
افصحالمتکلمین، سعدی شیرازی، از بزرگترین ارکان ادب پارسی است. بخشی از صیت و شهرت سعدی در گرو سعدینامه یا همان بوستان است که از مثنویهای اخلاقی برجسته و باارزش حوزه زبان و ادب پارسی است. این کتاب بیمانند،زبان سخته و پیراستهای دارد که نظر هر مخاطبی را به خود جلب میکند. این میزان از شایستگی در گرو شگردهای هنری و زبانی فراوانی است که شیخ اجل بهکار بسته است. از ویژگیهای دستوری آن، استفاده گسترده از جمله های مرکب است. در جملههای مرکب، به جای نقشهای دستوری مفرد، جمله پیرو به کار میرود. جملههای پیرو از لحاظ معنا از مفردات غنیترند؛ زیرا وجود فعل در آنها موجب انتقال مفهوم، وجه، زمان و شخص به مخاطب میشود که افزونی توصیفگری و تحرک و پویایی کلام را در پی دارد. در این پژوهش که کاملا جنبه آماری دارد، ۱۱۰۰ بیت از بوستان را به عنوان جامعه آماری از متن برگزیده و از دیدگاه «کارکردهای جملههای مرکب» بررسی کردهایم. مبانی نظری و تعاریف اصطلاحات را از دستور زبان فارسی، تالیف دکتر حسن انوری و دکتر حسن احمدی گیوی، برگرفتهایم. بر اساس مهمترین نتایج بهدستآمده، در بوستان کاربرد جملههای مرکب به مراتب بیشاز جملههای ساده است؛از میان آنها، جملههایی که از پایه و یک پیرو ساخته شدهاند، بسامد بیشتری دارند که معمولا هر کدام در یک مصراع بهکار میروند؛ در بیشتر جملههای مرکب، پایه بر پیرو مقدم شده است؛ جمله های پیرو بیشتر در نقش غیراصلی به کار رفته است.
نویسندگان
اکبر صیادکوه
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
حسن دست موزه
دانش آموخته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :