چارچوبی جامع برای تدوین راهبردهای دفاعی–امنیتی در جمهوری اسلامی ایران با رویکرد بومی

فرایند مدیریت راهبردی شامل تدوین، پیادهسازی و اجرا و ارزیابی و کنترل راهبرد است. در زمینه ساختار راهبرد و چیستی آن نقطهنظرات گوناگونی وجود دارد طوری که «استراتژیست معروف، هنری مینتزبرگ میگوید «ما انسانهایی نابینا هستیم و ساختار استراتژی به مثابه فیل ماست» هریک از ما در پی کشف معمای این جانور، یک قسمت آنرا لمس میکند. بررسی این پیچیدگی در یک فرآیند، توانفرسا است. اما این طبیعت جانور (فیل) است و ایراد نه در تاریکی و نه در ماست بلکه در خود فرآیند است. هدف این مقاله معرفی پارادایم مناسب تدوین راهبرد منطبق با شرایط ج.ا.ا و ارائه یک چارچوب جامع (فرآیند) تدوین راهبرد در سطح ملی در حوزههای دفاعی– امنیتی است. این تحقیق کیفی بر مبنای هدف از نوع توسعهای است. بر مبنای روش، توصیفی- تحلیلی و از نوع موردی و زمینهای است. جامعه آماری این پژوهش ۶۸ نفر هستند. بهعلت ویژگیهای خاص موضوع، صاحبنظران در این زمینه محدود بودند. بنابراین روش نمونهگیری تمام شمار و حجم نمونه بر حجم جامعه منطبق بوده و نمونهگیری صورت نگرفته است. دادههای لازم با استفاده از روش کتابخانهای و روش میدانی، جمعآوری شدهاند. ابزارهای مورد استفاده به ترتیب شامل کتب و اسناد و مدارک مدیریت استراتژیک و پرسشنامه و مصاحبه با خبرگان است که با استفاده از آمار توصیفی تجزیه و تحلیل شدهاند. نتایج تحقیق، پاردایم تلفیقی و پنج گام در قالب هفده فعالیت متناسب با هرگام با ذکر ابزارهای مربوطه، جهت دستیابی به راهبرد را نشان میدهد.

کلیدواژه ها:

پارادایم ، مکتب ، فرآیند تدوین راهبرد