تعیین منشا گربه ماهی ، ماهی مرکب و خرچنگ در محصولات ژلاتینی به روش ژنتیکی برای اولین بار در ایران

مقدمه: ژلاتین یک محصول فرعی حیوانی است که از هیدرولیز نسبی بافت کلاژن بخش­های مختلف بدن حیوانات به دست می‌آید؛ بنابراین تعیین حلیت نوع ماهی یا آبزی استفاده ‌شده در ژلاتین، ویتامین­ های محلول در چربی، اسیدهای چرب غیراشباع و محصولات حاوی آن‌ها برای برخی مذاهب اسلامی ضروری است. امروزه در بسیاری از محصولات ژلاتینی، به‌ویژه مکمل­ها و کپسول­های ژلاتینی وارداتی به ایران، از ژلاتین گونه­ های مختلف خرچنگ، گربه­ ماهی و ماهی مرکب استفاده می­ شود که تاکنون روشی برای شناسایی آن‌ها گزارش نشده است. روش کار: براساس مطالعات بیوانفورماتیکی و ژن­های موجود در پایگاه ­های اطلاعاتی، پرایمرهای اختصاصی برای ردیابی کیفی خرچنگ، گربه ­ماهی و ماهی مرکب در کپسول ­های ژلاتینی و مکمل­ ها طراحی شدند. سپس بهینه­ سازی روش PCR انجام شد. نهایتاً DNA استخراج ‌شده از پرایمرهای اختصاصی هریک از گونه­ها تکثیر و بر روی ژل آگارز رویت شد. یافته­ ها: بهینه ­سازی واکنش PCR برای پرایمرهای اختصاصی خرچنگ، گربه ­ماهی و ماهی مرکب انجام و به ترتیب باندهای 147، 124 و 112 جفت بازی بر روی ژل آگارز رؤیت شد. اختصاصیت، پایداری و تکرارپذیری روش برای هر جفت پرایمر بررسی شد. سپس PCR با DNA های استخراج ­شده از کپسول­ های ژلاتینی و پرایمرها انجام شد. همچنین، توالی­یابی باند تکثیر شده با پرایمرهای عمومی آبزیان نیز نتایج فوق را تائید کرد. نتیجه: در این مطالعه برای اولین بار با روش PCR و با استفاده از پرایمرهای طراحی‌شده اختصاصی در مدت ‌زمانی کوتاه می­ توان ردیابی کیفی خرچنگ، گربه ­ماهی و ماهی مرکب را در ژلاتین یا محصولات حاوی آن نظیر کپسول­ های ژلاتینی، مکمل­ها و کلاژن قبل از ورود به کشور انجام داد.

کلیدواژه ها:

کپسول‌های ژلاتینی ، خرچنگ ، ماهی مرکب ، گربه‌ماهی ، روش PCR