وجوه تفاوت بین داستان لیلی ومجنون عربی با فارسی

داستان لیلی و مجنون از جمله داستانهایی است که در حوزه ی ادبیات تطبیقی قرار می گیرد .اصل داستان عربی بوده و در قرون بعد قدم به ادبیات و فرهنگ پارسی گذارده است .اما در این برگردان شاهد دخل و تصرفاتی هستیم که آنها را در اصل عربی داستان نمی یابیم، از جمله وجود و حضور عشقی پاک بین عاشق و معشوق، و نیز ارزش نهادن بر سجایای والای اخلاقی چون شجاعت و احترام به بزرگان و نیز استفاده های فراوان از الفاظ و تعابیر صوفیانه ای که عرب کمتر یا اصلا با آنها آشنا نبوداست. لیلی و مجنون، داستانی است که از دیرباز توجه بسیاری از ادبای فارس و غیر فارس را به خود معطوف داشته، الهام بخش بسیاری از ایشان در سرودن منظومه های عاشقانه ای با همین محتوا بوده است. داستان، قصه ی دو دلداده است که دل در گرو مهر یکدیگر نهاده، به واسطه ی این عشق سرکش در دهان ها می افتند و به دلیل تعصبات قبیله ای از یکدیگر جدا، فراز و فرودهایی گذرانده تا سرانجام در راه همین عشق جانسوز جان می بازند. شاهکار این حکیم خردمند در برگردان داستان از عربی به فارسی، تغییرات عمدی برخی زوایای داستان و انطباق آن با فرهنگ پارسی است تا وقایع را به ذهن خواننده ی ایرانی نزدیک تر کند، که این خود نشانگر نبوغ و شایستگی این ادیب در ملقب شدن به لقب "حکیم "می باشد. اما در این مقاله سعی بر آن رفته تا با تحلیل داستان در هر دو فرهنگ، وجوه تشابه و تفاوت آنها را دریافته، میزان تاثیر این اختلافات را بر ادبیات و ذهن خواننده ی ایرانی مورد بررسی قرار دهیم.

کلیدواژه ها:

لیلی و مجنون ، ادبیات عرب ، نظامی گنجوی ، ادبیات پارسی