مقایسۀ سندبادنامه و بختیارنامه از نظر الگوی مشارکت‌کنندگان روایت

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 201

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_RPLL-11-1_006

تاریخ نمایه سازی: 1 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

در این پژوهش، دو داستان سندبادنامه و بختیارنامه مقایسه می‌شود. علت این مقایسه، شباهت ساختاری و نیز تفاوت‌های معنادارِ دو اثر در چگونگی کنش‌ها و نقش شخصیت‌ها و ارتباطِ میان آنهاست. مبنای این بررسی، نظریۀ گریماس و الگوی ارتباطی شخصیت‌های داستانی اوست. این الگو این امکان را فراهم‌ می‌آورد تا به‌طور نظام‌مند، میزان مشارکت اشخاص داستان در وقوع رویدادها و نیز نقش انگیزه و ارادۀ آنها در وقوع کنش‌ها و رخدادها دریافته شود. نتایج این بررسی نشان می‌دهد سندبادنامه داستانِ شخصیت‌های کنشگر و ارادة آنهاست؛ اما بختیارنامه داستانِ قضا و قدر و سلطۀ بی‌چون‌وچرای آن در زندگی اشخاص داستان و روابط میان آنهاست و اینکه در این جهانِ دستخوشِ سرنوشت، زنان بیش از مردان مقهور قدرت سرنوشت و نیز نقش‌آفرینی مردان هستند. اگر پذیرفته شود اثر ادبی و به‌ویژه داستان‌های عامیانه‌ای که ساخت و پیرنگی ساده دارد، بازتاب محیط اجتماعی دورة تولیدِ اثر است، ناگزیر باید گفت بختیارنامه به دورانی تعلق دارد که تقدیر در آن، قدرتی یکّه‌تاز است؛ دورانی که زنان بیش از گذشته به حاشیه رانده شده‌اند.

نویسندگان

نجمه حسینی سروری

استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • 1- آربری، جان آرتور (1371). ادبیات کلاسیک فارسی، ترجمۀ اسدالله ...
  • 2- آقابزرگ تهرانی (1329). الذریعه، جلد 12، تهران: چاپخانۀ مجلس. ...
  • 3- ابن الندیم (1381). الفهرست، ترجمۀ محمدرضا تجدد، تهران: اساطیر. ...
  • 4- اته، هرمان (2536 ش). تاریخ ادبیات فارسی، ترجمۀ صادق ...
  • 5- اخوت، احمد (1371). دستور زبان داستان، اصفهان: نشر فردا. ...
  • 6- اسکولز، رابرت (1379). درآمدی بر ساختارگرایی در ادبیات، ترجمۀ ...
  • 7- الیاسی‌پور، عزیز (1390). «دو روایت از سندبادنامه»، زبان و ...
  • 8- بختیارنامه (لمعه السراج لحضره التاج). (1367). تصحیح و تحشیۀ ...
  • 9- بختیارنامه (1310). ضمیمۀ مجلۀ ارمغان، تهران: مطبعۀ ارمغان. ...
  • 10- براون، ادوارد (1366) تاریخ ادبیات ایران، ترجمۀ غلامحسین صدری ...
  • 11- برزگر ماهر، زینب (1389). تحلیل روان‌شناختی ویژگی‌های زنان در ...
  • 12- برنتز، یوهانس ویلم (1382). نظریۀ ادبی، برگردان فرزان سجودی، ...
  • 13- بهار، محمدتقی (ملک‌الشعرا) (2535 ش). سبک‌شناسی، جلد 1، تهران: ...
  • 14- تاریخ سیستان (1381). تصحیح محمدتقی ملک‌الشعرای بهار، تهران: معین. ...
  • 15- تایسن، لوئیس (1387). نظریۀ نقد ادبی معاصر، ترجمۀ مازیار ...
  • 16- تفضلی، احمد (1376). تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام، ...
  • 17- تندکی، خدیجه (1394). بررسی عناصر داستانی در بختیارنامه، پایان‌نامۀ ...
  • 18- تودوروف، تزوتان (1379). بوطیقای ساختارگرا، ترجمۀ محمد نبوی، تهران: ...
  • 19- تولان، مایکل (1386). روایت‌شناسی، ترجمۀ سید فاطمه علوی و ...
  • 20- حسینی، مریم (1386). «مقایسۀ تطبیقی حکایت‌های هندی ـ ایرانی ...
  • 21- حسینی سروری، نجمه؛ صرفی، محمدرضا (1385). «وجوه روایتی سندبادنامه»، ...
  • 22- حسینی سروری، نجمه؛ طالبیان، حامد؛ مولایی، محمدمهدی (1390). «فراز ...
  • 23- حکیم آذر، محمد (1394). «سبک و ساختار لمعه ‌السراج ...
  • 24- حمدالله مستوفی (1364). تاریخ گزیده، به اهتمام عبدالحسین نوایی، ...
  • 25- ریپکا، یان (1370) تاریخ ادبیات ایران، ترجمۀ کی‌خسرو کشاورزی، ...
  • 26- زرین‌کوب، عبدالحسین (1383). از گذشتۀ ادبی ایران، تهران: سخن. ...
  • 27- --------------- (1368). نقش بر آب، تهران: معین. ...
  • 28- شمس‌الدین محمد دقایقی مروزی (1345). بختیارنامه (راحه الارواح فی ...
  • 29- صفا، ذبیح‌الله (1363). تاریخ ادبیات در ایران، جلد دوم، ...
  • 30- ضیاء نخشبی (1372). طوطی‌نامه، به اهتمام فتح‌الله مجتبایی و ...
  • 31- طالبیان، یحیی؛ حسینی سروری، نجمه (1385). «نوع‌شناسی سندبادنامه»، پژوهش‌های ...
  • 32- ظهیری سمرقندی (1362). سندبادنامه، تصحیح احمد آتش، تهران: کتاب ...
  • 33- ----------- (1381). سندبادنامه، تصحیح محمدباقر کمال‌الدینی، تهران: میراث مکتوب. ...
  • 34- مارتین، والاس (1389). نظریه‌های روایت، ترجمة محمد شهبا، تهران: ...
  • 35- محجوب، محمدجعفر (1383). ادبیات عامیانه در ایران (مجموعه مقالات)، ...
  • 36- محمد عوفی (1324). لباب‌الالباب، به اهتمام ادوارد براون، لیدن: ...
  • 37- مسعودی، ابوالحسن علی بن ‌الحسین (1381)، مروج الذهب، ترجمۀ ...
  • رویکرد تحلیلی به عناصر داستانی سندبادنامه [مقاله ژورنالی]
  • 39- مکاریک، ایرنا ریما (1383). دانش‌نامة نظریه‌های ادبی معاصر، ترجمة ...
  • 40- هارلند، ریچارد (1382). درآمدی تاریخی بر نظریۀ ادبیات از ...
  • 41- Herbert, Louis (2011). Tools for Text and Image Analysis: ...
  • 42- Herman, Luc; Vervaeck, Bart (2005). Handbook of Narrative Analysis, ...
  • 43- Prince, Gerald (2003). A Dictionary of narratology, Nebraska: University ...
  • نمایش کامل مراجع