بررسی اثر کروسین بر هورمون‌های محور هیپوفیز - آدرنال و هورمون‌های تیروئیدی در موش‌های صحرایی نر دیابتی‌شده با استرپتوزوتوسین

سابقه و هدف: دیابت، اثرات مخربی بر هورمون‌های محور هیپوفیز - آدرنال و هورمون‌های تیروئیدی دارد. با توجه به اثرات آنتی‌اکسیدانی گیاه زعفران؛ این پژوهش با هدف بررسی اثرات کروسین بر هورمون‌های محور هیپوفیز - آدرنال و هورمون‌های تیروئیدی در موش‌های صحرایی دیابتی انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی که در دانشگاه پیام نور انجام شد، 28 سر موش صحرایی نر به 4 گروه شاهد، شاهد دیابتی، دیابتی تحت تیمار با کروسین (50 و 100 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر، 25 روز تزریق درون‌صفاقی) تقسیم شدند. گروه‌های دیابتی با یک‌بار تزریق داخل صفاقی استرپتوزوتوسین دیابتی شدند. در روز 25 آزمایش، موش‌ها بی‌هوش شدند و خون‌گیری از قلب انجام شد و هورمون‌های محور هیپوفیز - آدرنال مانند کورتیزول، آلدسترون، آدرنوکورتیکوتروپین و هورمون‌های تیروئیدی TSH)، T3، (T4 ارزیابی شدند. نتایج توسط آزمون‌های آماری Kruskal Wallis و LSD تحلیل گردید. نتایج: کروسین با غلظت‌های 50 و 100 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر منجر به افزایش معنی‌دار در میزان هورمون‌های کورتیزول، آلدسترون و آدرنوکورتیکوتروپین نسبت به موش‌های دیابتی شد. در بررسی میزان هورمون‌های تیروئیدی TSH)، T3، (T4 مشخص شد که دیابت، سبب کاهش معنی‌داری در میزان این هورمون‌ها می‌گردد. تجویز کروسین با غلظت 50 و 100 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر به‌طور معنی‌داری سطح هورمون‌های تیروئیدی مذکور را نسبت به گروه شاهد دیابتی افزایش داد (0/05>P). در مقایسه بین دو غلظت کروسین، گروه تیمارشده با غلظت 100 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر، افزایش معنی‌داری را در شاخص‌های مورد بررسی نسبت به گروه تحت تیمار با غلظت 50 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر کروسین نشان داد. همچنین کروسین سبب کاهش معنی‌داری در میزان قند خون موش‌های دیابتی شد. نتیجه‌گیری: کروسین می‌تواند موجب افزایش سطح هورمون‌های محور هیپوفیز - آدرنال و هورمون‌های تیروئیدی در موش‌های صحرایی نر دیابتی ‌شود.

کلیدواژه ها:

Diabetes mellitus ، Crocin ، Pituitary gland ، Adrenal gland ، Thyroid hormones ، Rat ، دیابت شیرین ، کروسین ، غده هیپوفیز ، غده آدرنال ، هورمون تیروئیدی ، موش صحرایی