مطالعه غلظت فلزات سنگین در خاک و اندام خوراکی سبزی‌های برگی و ارزیابی ریسک خطر مصرف با استفاده از شاخص های احتمال خطرپذیری

طی یک مطالعه میدانی یک­ساله، غلظت فلزات سنگین در خاک و اندام خوراکی سبزی­های برگی در مزارع محدوده شهرستان‌های ورامین، پاکدشت، پیشوا و قرچک اندازه­گیری شد. میانگین غلظت سرب، کادمیوم و نیکل در سبزی­های برگی به ترتیب 0/2، 07/0 و 1/2 میلی­گرم در کیلوگرم وزن تر بود که در مورد سرب، 10 برابر حداکثر مجاز بود و در مورد کادمیوم و نیکل کمتر از حداکثر مجاز بود. میانگین غلظت سرب، کادمیوم و نیکل در خاک مزارع به ترتیب  7/10، 46/1 و 1/18 میلی­گرم در کیلوگرم بود که کمتر از حداکثر مجاز بود. برای ارزیابی ریسک خطر مصرف سبزی­های برگی از شاخص خطرپذیری به بیماری­های غیرسرطانی استفاده شد. میانگین شاخص خطر­پذیری سرب، نیکل و کادمیوم در سبزی­های برگی به ترتیب 22/0، 05/0 و 03/0 بود. در بین سبزی­های برگی بیش­ترین خطرپذیری سرب، نیکل و کادمیوم مربوط به سبزی­های نعناع، جعفری و کاهو بود. نتایج حاصل از محاسبه فاکتور تجمع زیستی نشان­دهنده آن بود که گشنیز در بین سبزی­های برگی، بیش­ترین فاکتور تجمع زیستی سرب و نیکل را داشت ولی سبزی­های برگی از نظر تجمع کادمیوم تفاوت معنی‌داری با هم نداشتند.

کلیدواژه ها:

سرب ، کادمیوم ، نیکل ، تجمع زیستی