پاسخ‌های مورفوفیزیولوژیک گیاه عروسک پشت پرده به محلول‌پاشی اسیدهای آمینه تحت شرایط تنش خشکی

به منظور ارزیابی پاسخ­های مورفوفیزیولوژیک گیاه عروسک پشت پرده به محلول­پاشی اسیدهای آمینه تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت اسپیلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 98-1397 انجام شد. فاکتور اصلی آزمایش شامل عدم تنش (I0)، تنش متوسط (حذف یک دور آبیاری) (I1) و تنش شدید (حذف دو دور آبیاری) (I2) و فاکتور فرعی شامل عدم محلول­پاشی یا شاهد و محلول­پاشی تریپتوفان، گلایسین، تیروزین و آرژنین بود. در این تحقیق، صفات ارتفاع بوته، تعداد میوه، وزن خشک میوه، وزن خشک کل، سبزینگی، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و کاروتنوئید مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تنش خشکی موجب کاهش معنی­دار همه صفات به جز سبزینگی و همچنین محلول­پاشی محرک­­های زیستی نیز موجب افزایش معنی­دار همه صفات مورد ارزیابی معنی­داری بود. اثر متقابل تنش خشکی و محلول­پاشی اسیدهای آمینه بر روی وزن خشک میوه، وزن خشک کل، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و کاروتنوئید در سطح احتمال یک درصد معنی­دار بود. بیشترین ارتفاع بوته (67/125 سانتی­متر)، تعداد میوه (4/11 عدد)، وزن خشک میوه (34/18 گرم)، وزن تر کل (65/249)، وزن خشک کل (89/100 گرم) و سبزینگی (64/54) مربوط به شاهد (عدم تنش) و بیشترین میزان کلروفیل a (56/10 میلی­گرم بر گرم)، کلروفیل b (1/5 میلی­گرم بر گرم)، کلروفیل کل (65/15 میلی­گرم بر گرم) و کاروتنوئید (09/10 میلی­گرم بر گرم) مربوط به تنش متوسط بود و کمترین مقادیر همه صفات در تیمار تنش شدید خشکی به­دست آمد. همچنین، در تیمار محلول­پاشی بیشترین مقادیر صفات تعداد میوه (67/12 عدد)، وزن خشک میوه (99/20 گرم)، وزن تر کل (04/238)، کلروفیل a (11/10 میلی­گرم بر گرم)، کلروفیل b (09/5 میلی­گرم بر گرم) و کلروفیل کل (2/15 میلی­گرم بر گرم) از محلول­پاشی آرژنین؛ بیشترین مقدار صفات ارتفاع (11/123 سانتی­متر) و کاروتنوئید (03/10 میلی­گرم بر گرم) از محلول­پاشی گلایسین؛ و صفات وزن خشک کل (14/108 گرم) و سبزینگی (29/58) از محلول­پاشی تیروزین حاصل شد. مهم­ترین شاخص مورد ارزیابی یعنی وزن خشک میوه با محلول­پاشی آرژنین  حدود 9/38 درصد  نسبت به شاهد افزایش یافت. کمترین مقدار همه صفات نیز از تیمار شاهد (عدم محلول­پاشی) به­دست آمد. به هرحال کاربرد محرک­های زیستی بر بهبود ویژگی­های رویشی و خصوصیات مورفوفیزیولوژیک گیاه عروسک پشت پرده تاثیر مثبتی داشته است که در راستای کاهش مصرف کودهای شیمیایی و کشاورزی پایدار ارزشمند می­باشد.

کلیدواژه ها:

عروسک پشت پرده ، تنش خشکی ، محلول پاشی ، اسید آمینه ، صفات مورفوفیزیولوژیک