تأثیر وقف در توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی شهرهای اسلامی(مطالعه موردی: شهر جدید صدرا)

پدیده وقـف بـه عنـوان یکـی از عناصـر چهـره پـرداز شـهرهای ایرانـی-اسـلامی، تـأثیر چشـمگیری در شـکل دهـی بـه محـیطهـای مصـــنوع انســـانی و فضـــاهای کالبـــدی شـــهرها داشـــته اســـت. وقـــــف، بخشـــــی از واقعیـــــت اجتماعـــــی و اقتصـــــادی شهرنشــــینی خاورمیانــــه امــــروز اســــت. هــدف ایــن مقالــه، تــأثیر وقــف در توســعه اقتصــادی، اجتمــاعی، فرهنگــی و کالبــدی شهر جدید صـدرا مـیباشـد. روش پـژوهش، توصـیفی-تحلیلـی و نـوع آن کـاربردی اسـت و روشهـای گـردآوری داده هـا، اسـنادی و میدانی است. جامعـه آمـاری تحقیـق، شـهروندان شـهر جدیـد صـدرا (N=95000) هسـت. حجـم نمونـه بـا اسـتفاده از فرمـول کوکران به میزان 384 نفـر تعیـین و پرسشـنامه هـا بـا روش نمونـهگیـری تصـادفی سـاده، تکمیـل گردیـد. یافتـه هـای تحقیـق، بـا آزمونهـای تـی تـک نمونـه ای، تحلیـل رگرسـیون چنـدمتغیره و فیشـر تجزیـه و تحلیـل گردیـد. جهـت بررسـی وضـعیت وقـف بـر شهر جدید صـدرا در ابعـاد توسـعه اقتصـادی، اجتمـاعی، فرهنگـی و کالبـدی از آزمـون تـی تـک نمونـهای اسـتفاده گردیـد. نتـایج حــاکی از آن اســت کــه در مجمــوع، بعــد کالبــدی بــا میــانگین 3/663 ، بعــد اقتصــادی بــا میــانگین 3/547، بعــد فرهنگــی بــا میــانگین 3/289 و بعــد اجتمــاعی بــا میــانگین 3/667 بــالاتر از میــانگین مطلــوب ارزیــابی شــده اســت. همچنــین، جهــت بررســی اثرات وقـف بـر توسـعه شـهر جدیـد صـدرا از آزمـون رگرسـیون چنـد متغیـره و آزمـون (F) اسـتفاده گردیـد. بـا توجـه بـه نتـایج، اثرات وقف بر توسـعه شـهری در شـهر صـدرا چشـمگیر بـوده اسـت بـه طوریکـه، وقـف بیشـترین تـاثیر را بـا مقـدار ضـریب بتـای 0/346 بــر متغیــر اقتصــادی داشــته اســت و متغیــر فرهنگــی بــا ضــریب بتــای 0/144 کمتــرین تــاثیر از وقــف داشــته اســت. همچنین، متغیر کالبدی بـا ضـریب بتـای 0/262 و متغیـر اجتمـاعی بـا ضـریب بتـای 0/228 بـه ترتیـب در رتبـه هـای دوم و سـوم قرار دارند.

کلیدواژه ها:

وقف ، شهر اسلامی ، شهر جدید صدرا.