ارزیابی خطر آرسنیک تجمع یافته در عضله ماهیان تجاری بندر هندیجان

عنصر آرسنیک همانند جیوه، کادمیوم و سرب جزء عناصر سمی است و یکی از خطرناک ترین آلاینده های موجود در محیط زیست میباشد که سبب سرطانزایی و بیماری در انسان میگردد. این پژوهش با هدف ارزیابی خطر مقادیر آرسنیک موجود در عضله هشت گونه ماهی دریایی در بندر هندیجان انجام شد. تعداد 120 قطعه ماهی هامور معمولی، شانک زرد باله، زمین کن دم نواری، کفشک زبان گاوی، صبور، مید، بیاه، حلوا سفید از صیدگاه بندر هندیجان در خلیج فارس تهیه شدند. برای بررسی میزان جذب روزانه و خطر فلزات برای سلامت جمعیت انسانی مصرف کننده ماهیان از رهنمودهای ارزیابی خطر سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا استفاده شد. میانگین میزان آرسنیک در عضله ماهیان مورد مطالعه در بندر هندیجان 0/101 0/024 میلی گرم در کیلوگرم به دست آمد. با توجه به میزان مصرف سرانه ماهی در ایران، میزان آرسنیک که از طریق مصرف ماهیان مورد مطالعه جذب بدن بزرگسالان (وزن 70 کیلوگرم) و کودکان (وزن 14/5 کیلوگرم) می شود 0/036 و 0/174 میلی گرم در کیلوگرم می باشد. با در نظر گرفتن میانگین وزن 70 کیلوگرم و 14/5 کیلوگرم برای بزرگسالان و کودکان مقدار مجاز مصرف ماهیان مورد مطالعه با میانگین غلظت 0/101 میلی گرم در کیلوگرم به ترتیب 0/2079 و 0/0430 گرم در روز بود. میزان احتمال خطرپذیری در بزرگسالان 0/12 و برای کودکان 0/58 به دست آمد. در این تحقیق احتمال خطرپذیری فلز آرسنیک درمورد مصرف ماهیان ماهین مورد مطالعه در بندرهندیجان برای بزرگسالان و کودکان کمتر از 1 به دست آمد. میزان این فلز در عضله ماهیان بالاتر از آستانه مجاز استانداردهای سازمان بهداشت جهانی، آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا و سازمان غذا و کشاورزی جهانی بود، بنابراین با توجه به نتایج و محاسبات مصرف ماهیان بر اساس مقادیر توصیه مشکلی برای مصرف کنندگان ایجاد نمی کند.

کلیدواژه ها:

ارزیابی خطر ، آرسنیک ، ماهی ، عضله ، بندرهندیجان