ازدواج‌های سیاسی: از آمدن تیموریان تا ظهور صفویان (علت‌ها و پیامدها)

ازدواج سیاسی در حکم پدیده‌ای اجتماعی‌سیاسی، همواره در تاریخ ایران یکی از راهکارهای مناسب برای کسب منافع و مشروعیت سیاسی، عواید اقتصادی، توﺳﻌﮥ ارضی و ترقی جایگاه اجتماعی بوده است. باوجود نقش و کارکرد مهم وصلت‌ها و ازدواج‌های سیاسی در فرازوفرود حکومت‎ها، خاندان‎ها و رجال سیاسی و نظامی، پژوهش‎های مستقل اندکی دربارﮤ این موضوع، به‌خصوص دورﮤ تیموری و ترکمانان (قراقویونلوها و آق‌قویونلوها)، صورت گرفته است. پرسش اصلی پژوهش کنونی شناسایی انگیزه و اهداف ازدواج‌های سیاسی از عصر تیموری تا ظهور صفویان است و اینکه این ازدواج‌ها بر شکل‎گیری و جهت‎گیری آیندﮤ سیاسی ایران چه ﺗﺄثیری داشته است. باتوجه به حضور و تسلط هم‎زمان حکومت تیموریان و ترکمانان (قراقویونلوها و آق‎قویونلوها) در ایران و رویارویی‎ها، تضادها و اشتراک‌های منافع سیاسی و ارضی هم‎زمان آنها، درمی‌یابیم یکی از بهترین راهکارها برای کاهش تنش و توﺳﻌﮥ ارضی و تثبیت موقعیت سیاسی در هر گسترﮤ جغرافیایی، تمسک به ازدواج سیاسی بود. این نوشتار قصد دارد به‌صورت توصیفی‌تحلیلی و با در نظر گرفتن قلمرو جغرافیایی و تباین مذهبی میان حکومت‌ها و جنبش‌های این دوره، ماهیت سیاسی این ازدواج‌ها را بررسی کند. ازدواج‌هایی که در حکم ابزاری، در روابط سیاسی علیه رقبا و دشمنان داخلی و خارجی به کار گرفته می‌شد.

کلیدواژه ها:

ازدواج سیاسی ، تیموریان ، ترکمانان ، صفویه