آشنايي با مفاهيم حقوق عمومي؛ بررسي مفهوم «حفظ نظام»

نظم و امنیت بستر تحقق خواسته های متفاوت انسان در دنیاست و اگر بی نظمی و ناامنی بر جامعه حاکم شود، تلاش مادی گرایان و اهل ایمان هر دو بی ثمر خواهد بود. ازاین رو حفظ نظم و امنیت در جامعه مورد توافق نوع بشریت است و ادعای عده ی قلیلی که خلاف این سخن را در جامعه ترجیح می دهند، مغالطه ای بیش نیست. دین مبین اسلام نیز به منظور جریان یافتن در متن اجتماع به این بستر حیاتی نیاز دارد، البته عمل به فرمان های اسلامی نیز خود عامل پدیدارکننده و مثبت نظم و امنیت خواهد بود.
احکام اسلامی بدون وجود دستگاه مجریه و در رأس آن حاکم جامعه ی اسلامی امکان اجرا نمی یابد؛ بنابراین مسئله ی حفظ حکومت اسلامی اصلی ترین ناظم زندگی مسلمین خواهد بود و حفظ نظامات گوناگون در جامعه ی مسلمین منوط به حفظ بزرگ ترین نظام جامعه یعنی نظام سیاسی خواهد بود. این ارتباط تنگاتنگ بین حفظ نظام سیاسی و حفظ سایر نظامات زندگی مسلمین اگرچه در عرصه ی عمل به دلیل دور بودن ائمه ی حق از حکومت مدت های طولانی مغفول مانده بود، پس از تشکیل جمهوری اسلامی ایران در سخنان بنیانگذار انقلاب اسلامی نمود فراوان یافت و به ادبیات رایج تبدیل شد و حفظ نظام اسلامی به عنوان یکی از واجبات مؤکد معرفی شد. البته مفهوم حفظ نظام در طول تاریخ اسلام مطرح بوده و سکوت امیرالمؤمنین (ع)، صلح امام حسن (ع) و حتی فتاوای علمای اهل سنت بر عدم جواز مقابله با حکام در همین زمینه ارزیابی می شود. اهمیت بررسی این مفهوم در این است که اجرای این قاعده در گستره ی وسیع نظام می تواند تأثیرات فراوانی در زمینه ی حقوق عمومی داشته باشد و زندگی مردم را تحت تأثیر قرار دهد.