آشنايي با مفاهيم حقوق عمومي؛ بررسي مفهوم «امنيت»

فارغ از آنکه در این مقام در پی پاسخی فلسفی به نوع تعامل انسان در بستر اجتماعی و تأثیر احساس امنیت در این تعامل باشیم، تنها به این نکته اشاره می شود که انسان ها در طول تاریخ بشر در کنار یکدیگر و در ساختاری اجتماعی زیسته اند و هر آن جا که ساختاری حاصل آید، با مفهوم برتری و اقتدار توأمان خواهد شد؛ چرا که سلسله مراتب موجود در ساختار، بنیان خود را از اقتدار موجود در آن می گیرد. بر این پایه همیشه تحصیل امنیت در ساختار اجتماعی دغدغه ی انسان بوده و به بیانی رساتر داشتن امنیت به نیاز اجتماعی انسان تبدیل شده است؛ نیازی که در راه حصول آن انسان تا آن جا پیش رفته که بخشی از حقوق خود را جهت پاسخ به آن نادیده انگاشته است. با توجه به نگرش اسلامی نیز در آیات متعددی بر ضرورت وجود امنیت در زندگی اجتماعی تأکید شده و بر همین اساس «امنیت نخستین و مهم ترین شرط یک زندگی سالم و اجتماعی است». در روایات اسلامی به امنیت به عنوان عاملی که وظیفه ی حکومت ها تأمین حداکثری آن است، اشاره شده است؛ امیرالمؤمنین (ع) فلسفه ی وجودی حکومت را فراهم ساختن امنیت ملی می داند که از هر طریقی (به وسیله ی نیروهای مسلح) باید تأمین شود. براساس مجموع آموزه های اسلامی می توان در راستای ضرورت وجود امنیت برای جامعه ی اسلامی دو اصل کلی زیر را مورد توجه قرار داد: «1. ارزش امنیت و منزلت حافظان آن؛ 2. لزوم شدت عمل در برابر آرامش ستیزی و برهم زدن امنیت».این دو اصل در کنار یکدیگر جایگاه امنیت در زندگی اجتماعی را ایجاد کرده و از وجود آن صیانت خواهند کرد.