جایگاه اجتماعی زنان در دوره ساسانی (به استناد مُهرها و اثر مُهرها)

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 400

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ISLART-17-39_008

تاریخ نمایه سازی: 17 فروردین 1400

چکیده مقاله:

آگاهی‌های به دست آمده در زمینه تاریخ اجتماعی در ایران باستان به دلیل شیوه تاریخ‌نگاری و محدودیت منابع مکتوب همواره مشکلاتی را بر سر راه پژوهشگران قرار داده است. در این میان آثار بر جای مانده از دوره ساسانی(224-651م) به لحاظ کمّی و کیفی اطلاعات بیشتری در اختیار پژوهشگران قرار می‌دهند. اگرچه سهم زنان به عنوان جمعیتی قابل توجه از جامعه با محدودیت مواجه است. مسأله مورد بررسی در این پژوهش چگونگی بازشناسی وضعیت زنان در دوره ساسانی براساس مهرهای برجای مانده از این دوره است. این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر داده­های کتابخانه ­ای انجام شده است. یافته­های پژوهش حاکی از این است که به گواهی مهرها، اثرمهرها، سکه‌ها و سایر آثار هنری دوره ساسانی، زنان علاوه بر مقام ملکه، به مقام پادشاهی نیز رسیده­اند. مهرهایی نیز از تصاویر زنان در کنار مردان، صحنه‌هایی چون صحنه اهدای گل که به عنوان درخواست ازدواج و پیمان بستن تلقی می‌شوند تصویر شده است. استفاده از نقش‌مایه‌های زنان بر روی مهرها و دیگر آثار هنری را می‌توان تحول و نگرشی جدید نسبت به زنان در جامعه ساسانی تلقی کرد. اهداف پژوهش 1. بررسی جایگاه زنان در جامعه ایران در دوره ساسانی. 2. واکاوی جایگاه زنان در دوره ساسانی با تکیه بر مهرهای این دوره. سؤالات پژوهش 1.زنان در دوره ساسانی از لحاظ جایگاه اجتماعی در چه موقعیتی بوده‌اند؟ 2.مهرهای برجای مانده از دوره ساسانی چه روایتی از جایگاه زنان در جامعه دارند؟

نویسندگان

بهرخ جمالی

دانشجوی دکتری گروه تاریخ و باستان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران، ایران.

میرزامحمد حسنی

استادیار گروه تاریخ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود، شاهرود، ایران.

مهرناز بهروزی

استادیار گروه تاریخ و باستان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آبان ‌یشت. (1392). ترجمه چنگیز مولایی. تهران: دایره ‌المعارف بزرگ ...
  • ارداویراف ­نامه. (1391). پژوهش رحیم عفیفی(چاپ سوم). تهران: توس. ...
  • اوستا(کهن­ترین سرودهای ایران). (1392). پژوهش جلیل دوستخواه. جلد 1و2، چ ...
  • بارتولومه، کریستییان. (1337). زن در حقوق ساسانی. ترجمه ناصرالدین صاحب‌الزمانی، ...
  • بروسیوس، ماریا. (1392). ایران باستان(چاپ دوم). ترجمه عیسی عبدی، تهران: ...
  • پرادا، آیدات. (1391). هنر ایران باستان ( چاپ چهارم). ترجمه ...
  • پوپ، آرتور؛ اکرمن، فیلیپس. (1387). سیری در هنر ایران( چاپ ...
  • حسنی، میرزا محمد. (1393). نقشبرجسته‌ های نویافته ساسانی(2004-1950م). تهران: ققنوس. ...
  • دریایی، تورج. (1392). امپراتوری ساسانی. ترجمه خشایار بهاری، تهران: فرزان‌روز. ...
  • دریایی، تورج. (1392). ناگفته‌های امپراتوری ساسانیان(چاپ دوم). ترجمه آهنگ حقانی، ...
  • دیمز، اورلی. (1388). تندیس ‌گری و شمایل نگاری در ایران ...
  • رجبی، پرویز. (1387). هزاره‌ های گمشده(چاپ سوم). جلد 5، تهران: ...
  • حصوری، علی. (1386). "مضمون مهرهای تزئینی ساسانی". پهنر و مردم، ...
  • حصوری، علی. (1396). "مهر چوپانان ساسانی". دیار، ش4، صص10-3. ...
  • شهبازی، علیرضا شاپور. (1389). تاریخ ساسانیان (ترجمه بخش ساسانیان از ...
  • شهزادی، رستم. (1386). قانونمدنی زرتشتیان در زمان ساسانیان(چاپ دوم). تهران: ...
  • طلایی، حسن. (1393). مهر درایران از آغاز تا صدر اسلام. ...
  • عریان، سعید. (1382). راهنمای کتیبه‌ های ایرانی میانه( پهلوی- پارتی). ...
  • فرنبغ دادگی. (1390). بندهش(چاپ چهارم). پژوهش مهرداد بهار، تهران: توس. ...
  • قلی‌زاده، خسرو. (1392). دانشنامه اساطیری جانوران و اصطلاحات وابسته. تهران: ...
  • کریستن‌ سن، آرتور. (1372). ایران در زمان ساسانیان(چاپ هشتم). ترجمه ...
  • کولون، دومینیگ؛ ادیت، پرادا. (1394). مهر در خاور نزدیک و ...
  • گات‌ها. (1391). سرودهای زرتشت. برگردان به فارسی فیروز آذرگشسب، تهران: ...
  • گیرشمن، رومن. (1390). هنر ایران دردوران پارتی و ساسانی(چاپ سوم). ...
  • لوکونین، ولادیمیر. (1365). تمدن ایران ساسانی(چاپ دوم). ترجمه عنایت­اله رضا، ...
  • لوکونین، ولادیمیر. (1393). نهادهای سیاسی، اجتماعی و اداری، مالیات­ ها ...
  • مصباح اردکانی، نصرت ­الملوک؛ دادور، ابوالقاسم. (1387). "نقش­مایه زن بر ...
  • نصراله­ زاده، سیروس. (1384). نام تبارشناسی ساسانیان از آغاز تا ...
  • نیری، سیوا. (1379). رازهای سر به مهر( منتخبی از مجموعه ...
  • وندیداد(حصه سوم کتاب اوستا). (1391). ترجمه سید محمد علی داعی ...
  • ویسهوفر، یوزف. (1390). ایران باستان(از 550 پ.م تا 650 پس ...
  • هرتسفلد، ارنست. (1381). ایران در شرق باستان. ترجمه همایون صنعتی ...
  • هینتس، والتر. (1392). یافته‌ های تازه از ایران باستان(چاپ چهارم). ...
  • یاحقی، محمد جعفر. (1394). فرهنگ اساطیر و داستان ‌واره‌ها درادبیات ...
  • Bivar, A. (1969). Catalogue of the western Asiatic seals in ...
  • Brunner,  J. (1980). Sasanian Seals in the Moore Collection: Motive ...
  • Daryaee, T. (2009). Sasanian Persia, the rise and fall of ...
  • Gignoux, ph. (2011). “DĒNAG”. Encyclopaedia Iranica. 5(3), 282. ...
  • Gyselen, R.. (2004). New Evidence For Sasanian Numismatics: The Collection ...
  • Harper, O. (1978). The Royal Hunter Art Of The Sasanian ...
  • Perikhanian, The book Of A Thousand Judgements )A Sasanian Law ...
  • Ritter, N. (2017). “On The Development Of  Sasanian Seals And ...
  • www.sasanids.com ...
  • www. Tarikh10- Blogfa.com. ...
  • نمایش کامل مراجع