ریخت شناسی آخشیج های ایرانی با رویكردهای نمایشی در شاهنامه فردوسی

مقاله حاضر مي كوشد به شناسايي چهار عنصر اساسي آب، آتش، خاك و هوا (آخيشج هاي ايراني) با رويكرد نمايشي مبتني بر استان هاي شاخص شاهنامه فردوسي بپردازد. عناصر اربعه( آخشيج ها) از آغاز به عنوان چرخههستي و معيارهاي بنيادين امنيت، بقا، آينده، گرامي داشت طبيعت و انسان، اميد و در آخر به سرگرمي و تنوع در زندگي ايرانيان شناخته شده است. داستان هاي شاهنامه نيز به دليل روابط متقابلي كه با فرهنگ مردم ايران وشناخت غير ايرانيان داشته، همواره در استفاده نمايشي از آن چهارعنصر برآمده است. يافته ها نشان مي دهد كه نمايشگرهاي زنان و مردان و كودكان در مناسبت هاي مربوط به كشاورزي، دامداري، بيرون كردن ارواح خبيثه، نگاهباني از طبيعت و انسان جزو كاركردهاي آشكار و پنهان چهار عنصر مورد بحث در اين مقاله است. اين مقاله با تكيه بر روش تحليل محتواي كيفي، به گردآوري كتابخانه اي، اسنادي و ميداني داده هاي پژوهش در نمايشي ايرانيان پرداخته، تجزيه و تحليل گرديده است.

کلیدواژه ها:

ايران باستان ، آخيشج ها ، فرهنگ ، نمايش ، شاهنامه فردوسي ، آيين هاي نمايشي