بازتاب باورها و نگرش‌‌های شیعی در تاریخ موصل ابوزکریا اَزْدی (334ﻫ)

بخش بازمانده از تاریخ موصل ابوزکریا اَزْدی(334ﻫ) افزون‌بر ذکر اخبار و وقایع محلی موصل و جزیره، حاوی گزارش‌‌هایی از خلفای متأخر اموی و یادکردهایی از علویان و امامان شیعه است. این مقاله بر این گزارش‌‌ها و یادکردها متمرکز شده تا بدین پرسش پاسخ دهد که باورها و نگرش‌‌های ازدی در تاریخ‌‌ موصل چگونه بازتاب یافته و از کجا ریشه گرفته است. واکاوی گزارش‌‌ها و یادکردهای ازدی از علویان و امویان از گرایش‌‌های شیعی نویسندۀ آن، پرده برمی‌‌دارد. سیمای مثبت علویان و سیمای منفی امویان از لابه‌لای گزارش‌‌های ازدی مشهود است. بزرگداشت امامان شیعه، از امام علی(ع) تا امام رضا(ع)، طبق سنت و باور شیعیان، همراه شده است با خوارداشت امویان. همچنین تشبیه امویان به آل‌‌ فرعون در تاریخ موصل بازتاب و تکرار گفتمانی است که ازسوی امامان شیعه و به‌‌ویژه امام سجاد(ع) و پس از واقعۀ عاشوراء تبیین شده و ازسوی شیعیان تبلیغ و رواج یافته بود.

کلیدواژه ها:

تاریخ موصل ازدی ، گرایش‌‌های شیعی ، علویان ، امویان ، آل فرعون