مفهوم‌شناسی امنیت در قرآن و زمینه‌های شکل‌گیری آن با تأکید بر روش معناپژوهشی ایزوتسو

امنیت از مفاهیم کلیدی قرآن است که در گستره­ای وسیع همراه با ارتباط‌­یابی با مفاهیمی متنوّع، بازتابی معنادار یافته است. قرآن مفهوم امنیت را در قالب واژگان متفاوت، نظیر أمن، ایمان و استیمان و... در کنار مفاهیم محوری «سلام»، «اطمینان» و «عدم خوف» به کار برده تا روابط معنایی ویژه‌ای را ترسیم ‌کند که برآیند آن نوع خاصی از جهان‌بینی در چگونگی تلقی جامعه از مفهوم امنیت و فرایند رسیدن به جامعه‌ای امن است. در این راستا از روش معناشناسی ایزوتسو استفاده شده است که بر اساس آن، فهم معنای امنیت و ترسیم شبکه معنایی آن در چهارچوب روابط هم­نشینی و جانشینی مورد بررسی قرار گرفته است. برای تبیین تحول معنای امنیت و نیل به معنای نسبی آن، مفاهیم جانشین‌شده امنیت، مانند «سلام»، «اطمینان» و «سکینه» تبیین شد. در ادامه، واژگان متضاد هم‌نشین با امنیت نظیر «مکر»، «بأس»، «خسران»، «خوف» و ... استخراج و تبیین گردید. نکته مهم اینکه تأمین امنیت مستلزم لوازمی است، نظیر داشتن سرزمین و محل استقرار، دلیل‌محور بودن، برنامه‌های دقیق رونق اقتصادی و دفاعی، تحول باورها و رفتارها و داشتن استحکامات نظامی

کلیدواژه ها:

امنیت ، مفهوم جانشین ، مفهوم هم‌نشین ، سلام ، اطمینان ، خوف