مجموعهسازی منابع کتابخانه‌ای ایران: تحلیل محتوای آثار در 5 دهه اخیر
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 417
فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_LIRJ-10-1_006
تاریخ نمایه سازی: 25 اسفند 1399
چکیده مقاله:
مقدمه: به‌منظور تحلیل کیفی و کمّی محتوای متون مجموعهسازی علم اطلاعات و دانش‌شناسی در ایران، منابع موجود از آغاز پیدایش متون مجموعهسازی تا ابتدای دهه 90، شناسایی، مقوله‌بندی و مورد بررسی قرار گرفته است. روش‌شناسی: مقاله مروری تحلیلی حاضر، به روش کتابخانه‌ای و با استفاده از تحلیل محتوای متون، انجام گرفته است. به این منظور، عبارت‌ها و کلیدواژه‌هایی همچون «مجموعهسازی در کتابخانه‌ها»، «انتخاب و تهیه مجموعه کتابخانه»، «مجموعه‌گستری»، «تهیه و سفارش کتاب»، «گزینش کتاب»، «خطمشی کتابخانه»، و «مجموعهسازی در کتابخانههای ایران»، در تمامی پایگاه‌های علمی ایران در حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، مورد جست‌وجو قرار گرفت و در نهایت، بر اساس متون بازیابی شده، سه دسته عمده، یعنی کتابها، مقاله‌ها و پایان‌نامه‌های این حوزه در طی 5 دهه، 40، 50، 60، 70، و 80، مقوله‌بندی و در هر دهه با توجه به مؤلفه‌های موضوعی موردنظر در این پژوهش، تحلیل محتوا شد. یافته‌ها: در مجموع بیشتر آثار منتشرشده (58/40)، به موضوع نیازسنجی اختصاص دارد. پس از آن به ترتیب موضوعات فناوری‌ها (66/26 درصد)، ابزارهای انتخاب (20/18 درصد) و خط‌مشی‌ها (61/14 درصد) مورد توجه نویسندگان حوزه مجموعهسازی بوده است. حدود نیمی از کل آثار منتشرشده در حوزه مجموعهسازی در 5 دهه اخیر، مربوط به مقالههاست (195 اثر). 119 اثر (52/30 درصد) مربوط به پایان‌نامه‌هاست و 76 اثر (48/19 درصد) نیز کتاب‌های منتشرشده در این حوزه را شامل می‌شود. بیشتر کتاب‌های انتشاریافته در حوزه مجموعهسازی تألیفی هستند و مقاله‌های انجام شده در این حوزه، بیشتر به نیازسنجی و ارزیابی منابع و مجموعه‌های کتابخانههای مختلف اختصاص دارد. به نظر می‌رسد نتایج تمامی پایان‌نامه‌های انجام‌شده در این حوزه، به‌صورت مقاله علمی منتشر نشده است. نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش که منتج به اطلاع از چگونگی انجام پژوهش‌ها و آثار منتشرشده در این حوزه خواهد شد، ضمن پی بردن به فرصت‌ها و پر نمودن شکاف‌های موجود در حوزه مجموعهسازی، می‌تواند همچون نقشه راه پژوهشگران، مؤلفان و ناشران عمل کند. هم‌چنین، بازخورد این تحلیل‌ها و ارزیابی‌ها، با نشان دادن نقاط قوت و ضعف وضعیت موجود، موجب ارتقاء کمی و کیفی مطالعات و نیز انتشارات و تناسب آنها با نیازهای آموزشی و پژوهشی در این حوزه خواهد شد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
معصومه یگانه فر
دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان
عاطفه زارعی
دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :