زبان شاهنامه و برسری خوانی

برخی واژگان در کتاب شاهنامه فردوسی، در معانی و کاربردهایی رخ می‌نمایند که با تصور ابتدایی یک فارسی‌زبان امروزین، تفاوت‌های معنی‌دار و بااهمیت دارد و بدون توجه به آنها، مفاد پاره‌ای از بیت‌ها و عبارت‌های شاهنامه، روشن نمی‌شود. نویسنده در نوشتار پیش رو می‌کوشد تا معانی دو واژه «پهلوان» و «خادم» را که از واژگان پرکاربرد و کلیدی در شاهنامه فردوسی هستند، مورد مداقه قرار دهد. از این رو، به ذکر شاهدمثال هایی از متن شاهنامه می‌پردازد. سپس معنای مصرع «ورا پیش من رفتن آیین بود» و مقصود فردوسی از «وی» در «ورا» را بررسی می‌کند. نویسنده در راستای این هدف، پس از بیان دیدگاه برخی از شاهنامه پژوهان، دیدگاه خود را عرضه داشته و  بیان می‌دارد که «ورا پیش من رفتن آیین بود» یعنی: نزد من و به باور من که سیاووشم، روان شدن فرمان شاه، آیین و عین صواب است. / صواب آن است که حکم شاه نفاذ یابد و من سیاووش، فرمان شاه را امتثال کنم. به این ترتیب، وی در ورا به فرمان شاه برمی‌گردد. در نهایت، با بررسی معنای واژه بهتری در بیت گذشتم ازین سد اسکندری / همه بهتری باد و نیک‌اختری، نوشتار را به پایان می‌رساند.    

کلیدواژه ها:

شاهنامه ، فردوسی ، متون کهن ، خوانش متون ، زبان شاهنامه ، متن‌خوانی ، متون حماسی ، معنی واژگان ، معنی عبارات ، ادبیات حماسی ، معنی ابیات ، پهلوان ، خادم