پژوهشی دربارۀ زبان جنسیّتزدۀ عربی و بازنمایی آن در قرآن
محل انتشار: تحقیقات علوم قرآن و حدیث، دوره: 17، شماره: 4
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 247
فایل این مقاله در 36 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_TQH-17-4_003
تاریخ نمایه سازی: 24 اسفند 1399
چکیده مقاله:
بررسی زبان قرآن کریم از دریچۀ جنسیت، یکی از رویکردهای نوین در مطالعات زبانشناختی قرآن پژوهان معاصر است. در پژوهش حاضر، شاخصهای زبان جنسیّتزده عربی و نمود آن در زبان قرآن بررسی شده است. زبان جنسیّت گرا، زنان و مردان را بهطور نابرابر بازنمایی میکند، لذا یکسری سوگیری و تعصب به سمت یک جنس صورت میپذیرد و جنس دیگر مورد تبعیض واقع میشود. با توجّه به اینکه زبان یکی از مؤلفههای مهمّ فرهنگ در هر جامعهای به شمار میرود، کاربرد مصادیق جنسیّتزدگی، میتواند بر جایگاه زنان و مردان، در فرهنگ و جامعه تأثیر مستقیم داشته باشد. اساس این پژوهش، ارائۀ یکسری اطلاعات به منظور آگاه کردن اذهان در مورد جنسیّتگرایی زبان عربی است. لذا تلاش شده است که زبان عربی و عربی قرآنی، از منظر زبانشناسی جنسیّت به عنوان زبانیجنسیّتگرا مورد بررسی قرار گیرد. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی است؛ زیرا جنسیّتگرا بودن زبان قرآن را از طریق جمعآوری شواهد زبانی در متن آن، توصیف میکند؛ و تبعیض جنسی در زبان عربی موجود در قرآن را انعکاس میدهد. نتایج این پژوهش نشان دادند تردیدی نیست که زبان عربی، زبانی حساس به جنسیّت است و صیغۀ مذکر در واژگان و الفاظ آن غالب است، اما مهمّترین ویژگی آن قدرت تولید معنای گسترده و تأویل پذیری آن است، که به این زبان توانایی بسیار در تولید دلالات یا قرائتهای مساواتطلبانه را میدهد. از طرفی هدف اصلی قرآن هدایت مردم است ﴿هدیً للمُتَّقینَ﴾(البقره:2) و بین تذکیر و تأنیث در زبان عربی و زن و مرد در جامعۀ انسانی تفاوت وجود دارد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مریم خیری
دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
شهریار نیازی
گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
مژگان سرشار
گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :