بازخوانی سروده‌ای از طاهره صفّارزاده با رویکردی به سبک‌شناسی نقشگرا

بازخوانی، ریخت‌شناسی و تحلیل آثار ادبی از منظر زبان‌شناسی نظام‌مند نقشگرا و سبک‌شناسی نقشگرای مایکل هالیدی، یکی از رویکردهای برجسته و کارآمد در فهم و تبیین متون است. در این نگاه و خوانش، بیشتر به کارکرد اجتماعی زبان توجّه می‌شود و در پیِ آن فرانقش‌های اندیشگانی، بینافردی و متنیِ زبان تبیین و تفسیر می‌شود. سبک‌شناسی نقشگرا، در دو ساحت مستقل زبان‌شناسی و نقد ادبی ورود می‌کند و به شناخت، معرّفی و ارزش‌گذاری مؤلّفه‌های این دو موضوع می‌پردازد. این پژوهش که با روش توصیفی، اسنادی، گردآوری و تا اندازه‌ای آماری انجام ‌پذیرفته‌است، با نقد و تحلیل سروده‌‌ای از طاهره صفّارزاده، تأثیرپذیری و بهره‌مندی سبکی او را از فرانقش‌های سه‌گانه و تبیین شیوه‌های کاربرد زبان شعری‌اش آشکار می‌کند. با تجزیه و تحلیل فرانقش‌ها و کارکرد زبان در قالب عبارت‌پردازی‌ها و با رمز‌گذاری فرآیندهای ششگانه، این نتیجة مهم به‌دست می‌آید که جهان درون و بیرون شاعر - در بُرشی که با زبان از آنها صورت می‌گیرد - در قالب افعالی رمزگذاری می‌شود و در ادامه با بررسی فرآیندها و فعل‌ها، به‌خوبی تجربه‌های ناب شاعرانه و اندیشه‌های او مشخّص می‌شود. از سوی دیگر، نظام گذرایی زبان یا تعدّی، به عنوان نشانگر مهمّ نوع ادبی، در برجسته‌تر کردن شگردهای شخصیت‌پردازیِ روایت‌های این شاعر سودمند است.

کلیدواژه ها:

شعر معاصر ، سبک‌شناسی ، زبان‌شناسی نقشگرا ، مایکل هالیدی ، طاهره صفّارزاده